ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲು ಘೋಷಿಸಿದ ರೈಲ್ವೆ ಸಚಿವ ಅಶ್ವಿನಿ ವೈಷ್ಣವ್, ಏನಿದರ ವಿಶೇಷತೆ?

ಡಿಸೆಂಬರ್ 2023 ರ ವೇಳೆಗೆ ಭಾರತವು ತನ್ನ ಮೊದಲ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲನ್ನು (hydrogen train) ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಲಿದೆ ಎಂದು ರೈಲ್ವೆ ಸಚಿವ ಅಶ್ವಿನಿ ವೈಷ್ಣವ್ (Ashwini Vaishnaw) ಬುಧವಾರ ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ರೈಲು ಕಲ್ಕಾ-ಶಿಮ್ಲಾ ದಾರಿಯಾಗಿ ಸಂಚರಿಸಲಿದೆ. ಹೈಡ್ರೋಜನ್-ಚಾಲಿತ ರೈಲು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಇನ್ನೂ ಶೈಶವಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿದೆ, ಕೆಲವೇ ದೇಶಗಳು ಇದನ್ನು ಸೀಮಿತ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಬಳಸುತ್ತಿವೆ, ಭಾರತದ ಆರಂಭಿಕ ಅಳವಡಿಕೆಯು ಹಸಿರು ಉಪಕ್ರಮಗಳ ಕಡೆಗೆ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮುಂಬರುವ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಚಾಲಿತ ರೈಲುಗಳನ್ನು ವಂದೇ ಮೆಟ್ರೋ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗ್ ಹಿಮಾಲಯನ್ ರೈಲ್ವೇ, ನೀಲಗಿರಿ ಮೌಂಟೇನ್ ರೈಲ್ವೇ, ಕಲ್ಕಾ ಶಿಮ್ಲಾ ರೈಲ್ವೇ, ಮಾಥೆರಾನ್ ಹಿಲ್ ರೈಲ್ವೇ, ಕಂಗ್ರಾ ಕಣಿವೆ, ಬಿಲ್ಮೋರಾ ವಾಘೈ ಮತ್ತು ಮಾರ್ವಾರ್-ದೇವಗಢ್ ಮದ್ರಿಯ ಸೇರಿದಂತೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ, ನ್ಯಾರೋ-ಗೇಜ್ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ.ಇದು ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲುಗಳು ಎಂದರೆ?

ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲುಗಳು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಡೀಸೆಲ್ ಎಂಜಿನ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಇಂಧನ ಸೆಲ್ ಬಳಸುತ್ತವೆ. ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಇಂಧನ ಸೆಲ್ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಮೂಲಕ ವಿದ್ಯುಚ್ಛಕ್ತಿಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತವೆ, ನಂತರ ಅದನ್ನು ರೈಲಿನ ಮೋಟಾರುಗಳ ಚಾಲನೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲುಗಳು ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್, ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಅಥವಾ ಕಣಗಳಂತಹ ಹಾನಿಕಾರಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳನ್ನು ಹೊರಸೂಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಅಂಶವು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಡೀಸೆಲ್ ರೈಲುಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ. ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಯೋಜನವೆಂದರೆ ಗಾಳಿ, ಸೌರ ಅಥವಾ ಜಲಶಕ್ತಿಯಂತಹ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಬಹುದು. ಹಾಗಾಗಿ ಈ ರೈಲು ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿರುತ್ತವೆ.

ಇದಕ್ಕಿರುವ ಇತಿ-ಮಿತಿಗಳೇನು?

ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲುಗಳ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೆಚ್ಚ ಅವುಗಳ ವ್ಯಾಪಕ ಬಳಕೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಅಡಚಣೆಯಾಗಿದೆ. ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ರೇಟಿಂಗ್ ಏಜೆನ್ಸಿ ICRA ಪ್ರಕಾರ, ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ (ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾದ ಹೈಡ್ರೋಜನ್) ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೆಜಿಗೆ 492 ರೂಪಾಯಿ ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೆ. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಇಂಧನ ಕೋಶ-ಆಧಾರಿತ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಎಂಜಿನ್‌ನ ನಿರ್ವಹಣಾ ವೆಚ್ಚವು ಡೀಸೆಲ್ ಎಂಜಿನ್‌ಗಿಂತ ಶೇ 27 ಅಧಿಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇಂಧನ ಕೋಶಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಣೆಯ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ವೆಚ್ಚವೂ ಇರುತ್ತದೆ. ಸಾಮೂಹಿಕ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು ಸುರಕ್ಷತಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಕೂಡಾ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

ಮತ್ತಷ್ಟು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸುದ್ದಿಗಳಿಗಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ