ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ ಅಂದರೇನು?
By: Vijayasarathy SN
17 June 2024
ಆಯ+ವ್ಯಯ
ಬಜೆಟ್ ಎಂದರೆ ಒಂದು ವರ್ಷದ ಹಣಕಾಸು ವರದಿ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಆಯವ್ಯಯ ಪತ್ರ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಆದಾಯ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚಗಳ ಮುನ್ನೋಟ.
(Pic credit: Google)
ಬಜೆಟ್ ವಿವರಣೆ
ಸಂವಿಧಾನದ ಪರಿಚ್ಛೇದ 112ರ ಪ್ರಕಾರ ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ ಎಂದರೆ ಪ್ರಸಕ್ತ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸರ್ಕಾರದ ಅಂದಾಜು ಆದಾಯ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚಗಳ ಲೆಕ್ಕ.
(Pic credit: Google)
ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷ
ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷ ಎಂಬುದು ಏಪ್ರಿಲ್ 1ರಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷದ ಮಾರ್ಚ್ 31ರವರೆಗೂ ಇರುತ್ತದೆ. ಕ್ಯಾಲಂಡರ್ ವರ್ಷ ಎಂಬುದು ಜ. 1ರಿಂದ ಡಿ. 31ರವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ.
(Pic credit: Google)
ಆದಾಯ, ಸಾಲ
ಕೇಂದ್ರ ಮುಂಗಡ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ವಿಭಾಗಗಳಿರುತ್ತವೆ. ರೆವೆನ್ಯೂ ಬಜೆಟ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಬಜೆಟ್ ಎಂದು ವಿಭಾಗಿಸಬಹುದು.
(Pic credit: Google)
ಆದಾಯ ವಿನಿಯೋಗ
ರೆವೆನ್ಯೂ ಬಜೆಟ್ ಎಂಬುದು ಆದಾಯಗಳ ಅಂದಾಜು. ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಬರುವ ಆದಾಯ ಇದು. ಆದಾಯಗಳ ಸ್ವೀಕೃತಿ ಮತ್ತು ಆದಾಯಗಳ ವೆಚ್ಚ ಎಂದು ಮತ್ತೆ ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು.
(Pic credit: Google)
ತೆರಿಗೆ, ತೆರಿಗೆಯೇತರ
ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ತೆರಿಗೆ ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆಯೇತರ ಆದಾಯಗಳು ಹರಿದುಬರುತ್ತವೆ. ಈ ಆದಾಯವನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಹೇಗೆ ಬಳಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ರೆವೆನ್ಯೂ ಎಕ್ಸ್ಪೆಂಡಿಚರ್ ಆಗುತ್ತದೆ.
(Pic credit: Google)
ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಬಜೆಟ್?
ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಬಜೆಟ್ ಎಂದರೆ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕಿರುವ ಋಣಭಾರ, ಅಥವಾ ಸಾಲಗಳು. ಸಾರ್ವಜನಿಕರು, ಆರ್ಬಿಐ, ವಿದೇಶಗಳಿಂದ ಸರ್ಕಾರ ನಿರೀಕ್ಷಿಸುವ ಸಾಲದ ಲೆಕ್ಕ ಇಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ.
(Pic credit: Google)
ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಎಂದರೆ?
ಇಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ರೆಸಿಪ್ಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಎಕ್ಸ್ಪೆಂಡಿಚರ್ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರೆಸಿಪ್ಟ್ಸ್ ಅಥವಾ ಸ್ವೀಕೃತಿ ಎಂಬುದು ಸಾಲದ ಅಂದಾಜು ಒಳಹರಿವು.
(Pic credit: Google)
ಸಾಲದ ವಿನಿಯೋಗ
ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಎಕ್ಸ್ಪೆಂಡಿಚರ್ ಎಂದರೆ ಆ ಸಾಲದ ಹಣವನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಯಾವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತದೆ, ಯಾವ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ವಿನಿಯೋಗಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ವಿವರ ಇರುತ್ತದೆ.
(Pic credit: Google)
Next: ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆಯಲ್ಲಿ ಸೂಟ್ಕೇಸ್ ಕೈಬಿಟ್ಟ ಕಥೆ
ಇನ್ನಷ್ಟು ನೋಡಿ