ಮಹರ್ಷಿ ಸ್ವಾಮಿ ದಯಾನಂದ ಸರಸ್ವತಿ ಹಿಂದೂ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನಾಯಕ ಮತ್ತು 19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು, ಹಿಂದೂ ಸುಧಾರಣಾ ಸಂಘಟನೆಯ ಆರ್ಯ ಸಮಾಜದ ಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. ಸ್ವಾಮಿ ದಯಾನಂದರು ಫೆಬ್ರವರಿ 12, 1824 ರಂದು ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯವಾದ ತಂಕಾರದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಹಿಂದೂಧರ್ಮವು ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿವಿಧ ಶಾಲೆಗಳ ನಡುವೆ ವಿಭಜನೆಯಾದಾಗ, ಸ್ವಾಮಿ ದಯಾನಂದರು “ವೇದಗಳ ದೇವರ” ದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುವ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಸತ್ಯದ ಅತ್ಯಂತ ಅಧಿಕೃತ ಭಂಡಾರ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದಾಗ ವೇದಗಳಿಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದರು. ವೇದದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪುನಃ ಶಕ್ತಿಯುತಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕು ವೇದಗಳಾದ ಋಗ್ವೇದ, ಯಜುರ್ ವೇದ, ಸಾಮ ವೇದ ಮತ್ತು ಅಥರ್ವ ವೇದ – ಸ್ವಾಮಿ ದಯಾನಂದರು ನಮ್ಮ ಹಲವಾರು ಅರಿವಿನ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು, ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಸತ್ಯಾರ್ಥ ಪ್ರಕಾಶ್, ರಿಗ್- ವೇದಾದಿ, ಭಾಶ್ಯ-ಭೂಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕಾರ ವಿಧಿ .
ಗೃಹತ್ಯಾಗ
ಸಂಸಾರ ಬೇಡ ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಮೂಲಶಂಕರನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯತೊಡಗಿತ್ತು. ಜೀವನ ಎಂದರೇನು, ಸಾವು ಎಂದರೇನು ಎಂದು ಯಾರಾದರೊಬ್ಬ ಪೂರ್ಣಸಿದ್ಧ ಯೋಗಿಯಿಂದಲೇ ತಿಳಿಯಬೇಕು ಎನ್ನಿಸಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ ಮೂಲಶಂಕರನು ಮನೆಯನ್ನುಬಿಟ್ಟು ಯೋಗ್ಯ ಗುರುವನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತ ಹೋಗಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದನು.
ಮಗನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ವೈರಾಗ್ಯವನ್ನು ಕಂಡು ಎಲ್ಲಿ ಈತನು ಸಂನ್ಯಾಸಿಯಾಗಿ ಮನೆ ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗುವನೋ ಎಂದು ತಂದೆ ತಾಯಿಗಳು ಹೆದರಿದರು. ಶೀಘ್ರವೇ ಈತನ ಮದುವೆ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಕನ್ಯಯೂ ಗೊತ್ತಾಯಿತು. ಮದುವೆಯ ಸಿದ್ಧತೆಗಳು ಭರದಿಂದ ಸಾಗತೊಡಗಿದವು. ಮೂಲಶಂಕರನು ಮಾತ್ರ ಯಾವುದನ್ನೂ ವಿರೊಧಿಸಲಿಲ್ಲ. ಇದರಿಂದ ಮಗನಿಗೆ ಮದುವೆಯಾಗುವ ಇಚ್ಛೆ ಇದೆ ಎಂದುಕೊಂಡು ತಂದೆತಾಯಿಗಳು ಸಂತೋಷದಿಂದಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಸಂಸಾರ ತ್ಯಾಗದ ನಿರ್ಧಾರ ಮೂಲಶಂಕರನಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಅಚಲವಾಗಿತ್ತು.
ಗುರುವಿಗಾಗಿ ಅಲೆದಾಟ
ಮನೆಯಿಂದ ಹೊರ ಬಿದ್ದ ಮೂಲಶಂಕರನು ಗುರುವನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಾ ಅಹಮದಾಬಾದ್, ಬರೋಡಾ, ಹರಿದ್ವಾರ, ಕಾನಪೂರ, ಕಾಶಿ ಮುಂತಾದ ನಗರಗಳನ್ನು ಸುತ್ತಿದನು. ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶದ ಕಾಡು ಮೇಡುಗಳಲ್ಲಿ ಗುರುವಿಗಾಗಿ ಅಲೆದಾಡಿದನು.ಎಲ್ಲಿಯೂ ಆತನಿಗೆ ಯೋಗ್ಯ ಗುರುವಿನ ದರ್ಶನವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಇದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮೂಲ ಶಂಕರನು ಪೂರ್ಣಾನಂದನೆಂಬ ಘನ ವಿದ್ವಾಂಸನಾದ ಸಂನ್ಯಾಸಿಯಿಂದ ಸಂನ್ಯಾಸ ಧೀಕ್ಷೆ ಪಡೆದು ಸ್ವಾಮಿದಯಾನಂದ ಸರಸ್ವತಿಯಾದ.ಹಿಮಪರ್ವತದ ಉನ್ನತ ಪ್ರಾಂತದಲ್ಲಿ ಯೋಗಿಗಳಿಗಾಗಿ ಅಲೆದಾಡುವಾಗ ದಯಾನಂದರು ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಅನೇಕ ಸಲ ಗಂಡಾಂತರಕ್ಕೊಡ್ಡಬೇಕಾಯಿತು. ಹಿಂಸ್ರಪಶುಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ ಭೀಷಣ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿ ಹಗಲೆನ್ನದೇ ಸಂಚರಿಸಬೇಕಾಯಿತು.
ಹತ್ತು ವರ್ಷ ಅಲೆದಾಡಿದರೂ ದಯಾನಂದರಿಗೆ ಯೋಗ್ಯ ಗುರುವಿನ ದರ್ಶನವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಇದರಿಂದ ಅವರಿಗೆ ತುಂಬಾ ನಿರಾಶೆಯಾಯಿತು. ಹಾರಿ ಪ್ರಾಣ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪರ್ವತ ಶಿಖರದ ಕೊಡುಗಲ್ಲೊಂದನ್ನು ಏರಿ ನಿಂತರು. ಇನ್ನೇನು ಹಾರಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮನಸ್ಸು, “ನೀನು ಮನೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬಂದುದು ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ಹೇಡಿಯಂತೆ ಸಾಯುವುದಕ್ಕಾಗಿಯೇ? ಸಾವನ್ನು ಮೆಟ್ಟಿ ನಿಲ್ಲುವುದದಕ್ಕೆ, ಜ್ಞಾನಿಯಾಗುವುದಕ್ಕೆ” ಎಂದು ನುಡಿಯಿತು. ಇದರಿಂದ ದಯಾನಂದರಿಗೆ ಹೊಸ ಶಕ್ತಿ ಬಂದಂತಾಗಿ ಯೋಗ್ಯ ಗುರುವನ್ನು ಹುಡುಕಿಯೇ ತಿರುವ ದೃಢ ನಿರ್ಧಾರದಿಂದ ಕೋಡುಗಲ್ಲನು ಇಳಿದು ಬಂದರು.
ನರ್ಮದಾ ನದಿಯ ಉಗಮಸ್ಥಾನದ ದಟ್ಟವಾದ ಅಡವಿಗಳಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಸಿದ್ಧರಾದ ಯೋಗಿ ಜನರಿದ್ದಾರೆಂದು ತಿಳಿದುಬಂದು. ದಯಾನಂದರು ನೂರಾರು ಮೈಲಿಯ ದೂರವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೇ ದಕ್ಷಿಣಾಭಿಮುಖವಾಗಿ ನಡೆದೇ ಬಿಟ್ಟರು. ನರ್ಮದಾ ನದಿಯನ್ನು ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ ಅಲ್ಲೊಂದು ವನದಲ್ಲಿ ದಯಾನಂದರಿಗೆ ಪೂರ್ಣಾಶ್ರಮ ಸ್ವಾಮಿ ಎಂಬ ಸಾಧುವಿನ ದರ್ಶನವಾಯಿತು. ಅವರು ದಯಾನಂದರ ಅಲೆದಾಟದ ಕಥೆಯನ್ನು ಕೇಳಿ ಸಂತೋಷಗೊಂಡು, ಕೊನೆಗೆ, ದಯಾನಂದಜೀ, ನಿಮ್ಮ ಬಯಕೆಯನ್ನು ಈಡೇರಿಸುವ ಯೋಗ್ಯತೆ ಈ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ವಿರಜಾನಂದ ದಂಡೀಶರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಇದೆ. ಅವರು ಮಥುರಾ ನಗರದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ ” ಎಂದರು. ದಯಾನಂದರಿಗೆ ಆಶಾಕಿರಣವೊಂದು ಮಿನುಗಿತು. ತಡಮಾಡದೇ ಮಥುರಾ ನಗರಿಯತ್ತ ಹೊರಟರು. 1860ನೇ ಇಸವಿಯ ನವೆಂಬರ್ ಹದಿನಾಲ್ಕರಂದು ಮಥುರಾ ನಗರವನ್ನು ತಲುಪಿದರು.
ರಾಷ್ಟ್ರ ಭಾಷೆಯ ಆದ್ಯ ಪ್ರವರ್ತಕ
ಭಾಷೆಯ ಸಮಾಜವನ್ನು ಒಂದು ಗೂಡಿಸುವ ಒಳ್ಳೆಯ ಸಾಧನೆವೆಂಬುವುದು ಸ್ವಾಮಿ ದಯಾನಂದರ ಖಚಿತ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಾಗಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಹಿಂದಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರ ಭಾಷೆಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಕೊಡಬೇಕು ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟರು. ದಯಾನಂದರು ಗುಜರಾತ್ ಪ್ರಾಂತದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ್ದರು. ಗುಜರಾತಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಪಾಂಡಿತ್ಯವೂ ಇತ್ತು. ಆದರೂ ಅವರು ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಉಪನ್ಯಾಸವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು. ತಮ್ಮ ಎಲ್ಲ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿಯೇ ರಚಿಸಿದರು.
ಸ್ವಾಮಿ ದಯಾನಂದರ ಸಂದೇಶ
ಸ್ವಾಮಿ ದಯಾನಂದರ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಕೊಡುಗೆ
ಆರ್ಯ ಸಮಾಜದ
19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮಿ ದಯಾನಂದರಿಂದ ಆರ್ಯ ಸಮಾಜವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಇಂದು ಇದು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಮೂಲದ ನಿಜವಾದ ವೈದಿಕ ಧರ್ಮವನ್ನು ಬೋಧಿಸುವ ಒಂದು ಜಾಗತಿಕ ಸಂಘಟನೆಯಾಗಿದೆ. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದೊಳಗೆ ಸುಧಾರಣಾ ಚಳವಳಿಯಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಘಟನೆ ಎಂದು ಆರ್ಯ ಸಮಾಜವನ್ನು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಹೇಳಬಹುದು. ಇದು “ಮೂಢನಂಬಿಕೆ, ಸಂಪ್ರದಾಯ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ಸಾಮಾಜಿಕ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಾಗಿರುವ ಪಂಥೀಯವಲ್ಲದ ಅಧಿಕೃತ ಹಿಂದೂ-ವೈದಿಕ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ” ಮತ್ತು ಇದರ ಉದ್ದೇಶವು “ಅದರ ಸದಸ್ಯರ ಜೀವನವನ್ನು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಇತರರನ್ನು ವೇದಗಳ ಸಂದೇಶದ ಪ್ರಕಾರ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಸಮಯ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳದ ಸಂದರ್ಭಗಳಿಗೆ.
ಆರ್ಯ ಸಮಾಜವು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ, ಮತ್ತು ಅದರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಹಲವಾರು ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಲೇಜುಗಳನ್ನು ತೆರೆದಿದೆ. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ಬಾಲಿ, ಕೆನಡಾ, ಫಿಜಿ, ಗಯಾನಾ, ಇಂಡೋನೇಷಿಯಾ, ಮಾರಿಷಸ್, ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್, ಕೀನ್ಯಾ, ಸಿಂಗಪೂರ್, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ, ಸುರಿನಾಮ್, ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್, ಟ್ರಿನಿಡಾಡ್ ಮತ್ತು ಟೊಬಾಗೊ, ಯುಕೆ, ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಜಗತ್ತಿನ ಅನೇಕ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಆರ್ಯ ಸಮಾಜ ಸಮುದಾಯವು ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿದೆ. .
10 ಆರ್ಯ ಸಮಾಜದ ತತ್ವಗಳು
Published On - 10:52 am, Sat, 26 February 22