ಹಿಂದೂಗಳ ಪವಿತ್ರ ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿ, ಇದನ್ನು ಕೃಷ್ಣ ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿ, ಗೋಕುಲಾಷ್ಟಮಿ, ಕೃಷ್ಣಾಷ್ಟಮಿ ಅಥವಾ ಶ್ರೀಜಯಂತಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕೃಷ್ಣನ ಜನ್ಮದಿನವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಅಂದರೆ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಎಂಟನೇ ಅವತಾರ. ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಅದ್ಧೂರಿಯಾಗಿ ಎಲ್ಲ ಕಡೆ ಆಚರಣೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಕೃಷ್ಣ ಹುಟ್ಟಿದ ಮಥುರಾ ಮತ್ತು ವೃಂದಾವನ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಇನ್ನೂ ಅದ್ಧೂರಿಯಾಗಿ ಆಚರಣೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಕೃಷ್ಣ ಇಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಪುರಾಣ ಕಥೆಗಳು ಇದೆ.
ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ಸಮಯ
ಕೃಷ್ಣ ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿಯನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಾದ್ರಪದ (ಜುಲೈ-ಆಗಸ್ಟ್) ಮಾಸದ ಎಂಟನೇ ದಿನದಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವರ್ಷ, ಕೃಷ್ಣ ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿಯನ್ನು ಗುರುವಾರ, ಆಗಸ್ಟ್ 18 ಅಥವಾ ಶುಕ್ರವಾರ, ಆಗಸ್ಟ್ 19, 2022 ರಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆಯೇ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಗೊಂದಲಗಳಿವೆ.
ವೈದಿಕ ಪಂಚಾಂಗದ ಪ್ರಕಾರ, ಅಷ್ಟಮಿ ತಿಥಿಯು ಆಗಸ್ಟ್ 18 ರಂದು ರಾತ್ರಿ 9:21 ರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಗಸ್ಟ್ 19, 2022 ರಂದು ರಾತ್ರಿ 10:59 ಕ್ಕೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಆದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಎರಡೂ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಗಸ್ಟ್ 18 ರಂದು ಪೂಜೆ ಸಮಯವು 12:02 ರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಅದೇ ದಿನ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 12:48 ಕ್ಕೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಮಹತ್ವ
ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮಾನವ ಅವತಾರವಾದ ಕೃಷ್ಣನು ಮಥುರಾದ ರಾಕ್ಷಸ ರಾಜ, ಕೃಷ್ಣನ ಸದ್ಗುಣಶೀಲ ತಾಯಿಯಾದ ದೇವಕಿಯ ಸಹೋದರ ಕಂಸನನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಈ ದಿನದಂದು ಜನಿಸಿದನು. ಕೃಷ್ಣನು ಮಥುರಾದಲ್ಲಿ ಭಾದ್ರಪದ ಮಾಸದ (ಆಗಸ್ಟ್-ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್) ಎಂಟನೇ (ಅಷ್ಟಮಿ) ದಿನದಂದು ಮಥುರಾದಲ್ಲಿ ದೇವಕಿ ಮತ್ತು ವಸುದೇವರ ಮಗನಾಗಿ ಜನಿಸಿದನು.
ಕೃಷ್ಣ ಜನಿಸಿದಾಗ, ಮಥುರಾವನ್ನು ಅವನ ಮಾವ ರಾಜ ಕಂಸನು ಆಳಿದನು, ತನ್ನ ಸಹೋದರಿ ದೇವಕಿಯ ಮಕ್ಕಳಿಂದ ನನಗೆ ಸಾವು ಎನ್ನುವ ಭಾದೆಯಿಂದ ಆಕೆಗೆ ಹುಟ್ಟಿದ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕೊಲ್ಲುತ್ತಿದ್ದ. ದೇವಕಿ ಮತ್ತು ವಸುದೇವ ದಂಪತಿಗಳ ಎಂಟನೆಯ ಮಗ ಕಂಸನ ಅವನತಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಭವಿಷ್ಯ ನುಡಿದನು. ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಯ ನಂತರ, ಕಂಸನು ದೇವಕಿ ಮತ್ತು ವಸುದೇವರನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಅವರ ಮೊದಲ ಆರು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕೊಂದನು.
ಅವರ ಏಳನೇ ಮಗು ಬಲರಾಮ್ನ ಜನನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಭ್ರೂಣವು ದೇವಕಿಯ ಗರ್ಭದಿಂದ ರಾಜಕುಮಾರಿ ರೋಹಿಣಿಗೆ ಅತೀಂದ್ರಿಯವಾಗಿ ವರ್ಗಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅವರ ಎಂಟನೇ ಮಗು ಕೃಷ್ಣ ಜನಿಸಿದಾಗ, ಇಡೀ ಅರಮನೆಯು ನಿದ್ರಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿತ್ತು ಮತ್ತು ವಸುದೇವನು ಮಗುವನ್ನು ನಂದಬಾಬಾ ಮತ್ತು ವೃಂದಾವನದಲ್ಲಿರುವ ಯಶೋಧೆಯ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುತ್ತಾನೆ, ಯಶೋಧೆಯ ಮಗುವನ್ನು ತನ್ನ ಬಳಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಾನೆ.
ವಸುದೇವನು ಒಂದು ಹೆಣ್ಣು ಮಗುವಿನೊಂದಿಗೆ ಅರಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದನು, ಆ ಮಗುವನ್ನು ಕಂಸನಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಿದನು. ದುಷ್ಟ ರಾಜನು ಮಗುವನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಾಗ, ಅವಳು ದುರ್ಗಾ ಆಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡಳು, ಅವನ ಸನ್ನಿಹಿತವಾದ ವಿನಾಶದ ಬಗ್ಗೆ ಎಚ್ಚರಿಸಿದಳು. ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ, ಕೃಷ್ಣನು ವೃಂದಾವನದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದನು ನಂತರ ಅವನ ಮಾವ ಕಂಸನನ್ನು ಕೊಂದನು.
ಕೃಷ್ಣ ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿ ಆಚರಣೆ
ಭಕ್ತರು ಉಪವಾಸವನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿ ಈ ಮಂಗಳಕರ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಾಗುತ್ತಾರೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣ ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿಯಂದು ಪ್ರತಿ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೂವುಗಳು, ದೀಪಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಸಹ ಸುಂದರವಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಥುರಾ ಮತ್ತು ವೃಂದಾವನದ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ವರ್ಣರಂಜಿತ ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗುತ್ತವೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಕೃಷ್ಣನು ಹುಟ್ಟಿದ ಪುಣ್ಯ ಸ್ಥಳ ಅದು. ಭಕ್ತರು ಕೃಷ್ಣನ ಜೀವನದ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಮರುಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಮತ್ತು ರಾಧೆಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಲು ರಾಸ್ಲೀಲಾವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣ ಜನಿಸಿದ ಕಾರಣ, ಶಿಶು ಕೃಷ್ಣನ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತೊಟ್ಟಿಲಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣ ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿಯನ್ನು ಅದ್ಧೂರಿಯಾಗಿ ಆಚರಣೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಣ್ಣೆ ಮತ್ತು ಮೊಸರನ್ನು ಹಾಕಿ ಅದನ್ನು ಹೊಡೆಯುವ ಆಟವನ್ನು ಆಡುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ದಹಿ ಹಂಡಿ ಆಚರಣೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮಡಕೆಯನ್ನು ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟಿ ಅದಕ್ಕೆ ನೆಲದಿಂದ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಅಮಾನತುಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜನರು ಅದನ್ನು ತಲುಪಲು ಮಾನವ ಅಲ್ಲಿರುವ ಯುವಕರು ಪಿರಮಿಡ್ ರಚಿಸಿ, ಮಡಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕದ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಉಡುಪಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು, ಇಲ್ಲಿ ಈ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಮೊಸರು ಕುಡಿಕೆ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.