ಶಿಶುಗಳ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು, ಸ್ತನ್ಯಪಾನವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಆಗಸ್ಟ್ 1 ರಿಂದ 7 ರವರೆಗೆ ವಿಶ್ವ ಸ್ತನ್ಯಪಾನ ಸಪ್ತಾಹವನ್ನು (World Breastfeeding Week) ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆ ನಿಮಿತ್ತ ಮಗುವಿಗೆ ಹಾಲುಣಿಸುವ ತಾಯಂದಿರನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ತಜ್ಞ ವೈದ್ಯರು ಬರೆದ ಲೇಖನ ಇಲ್ಲಿದೆ.
ಹಾರ್ಮೋನುಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ತನಗಳು ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಆ ಮೂಲಕ ಮಗುವಿನ ಜನನದ ನಂತರ ಶುಶ್ರೂಷೆ ಮಾಡಲು ಶಾರೀರಿಕವಾಗಿ ಸಿದ್ಧವಾಗುತ್ತವೆ. ಈ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನವು ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಮಗುವಿನ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ತಾಯಿಯಾಗಲು ಸಿದ್ಧವಾಗುತ್ತಿರುವವರು ಆರೋಗ್ಯದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಲೂ ನಿಮ್ಮ ವೈದ್ಯರು ಮತ್ತು ಹಾಲುಣಿಸುವ ತಜ್ಞರ ಸಹಾಯದಿಂದ ಸ್ತನ್ಯಪಾನ, ಸ್ತನ್ಯಪಾನದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯ ಕೊನೆಯ ತ್ರೈಮಾಸಿಕಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಾಗ ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿನ ಯಾವುದೇ ಅನುಮಾನಗಳನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ ಮತ್ತು ಸ್ತನ್ಯಪಾನಕ್ಕೆ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿ ತಾಯಿಯಾಗುತ್ತಿರುವವರು ಕೆಲವು ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬಹುದು.
ಎದೆ ಹಾಲು ಮಗುವಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಎಲ್ಲಾ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳು ಮತ್ತು ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮಗುವನ್ನು ರೋಗಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯುವುದು ಮುಖ್ಯ. ಹಲವು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಈಗ ಸ್ತನ್ಯಪಾನ ತರಗತಿಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಗರ್ಭಿಣಿಯರು ಈ ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ಹಾಜರಾಗಬಹುದು. ಮಗುವಿಗೆ ಹಾಲುಣಿಸುವ ಮೊದಲು ಕೈ ಮತ್ತು ಸ್ತನ ನೈರ್ಮಲ್ಯವನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮುಖ್ಯ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಸಿಸೇರಿಯನ್ ಮೂಲಕ ಹೆರಿಗೆಯಾಗಿದ್ದರೆ, ಯಾವ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಗುವನ್ನು ಮಲಗಿಸಿ ಹಾಲುಣಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿ.
ಮಗುವಿಗೆ ಹಾಲುಣಿಸಲು ನಿಮ್ಮ ತೋಳುಗಳಲ್ಲಿ ಮಗುವನ್ನು ಹಾಕುವುದು ಹೇಗೆ, ಮಗು ಸರಿಯಾಗಿ ತೋಳುಗಳಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತವಾಗಿದೆಯೇ ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೇಗೆ, ಆಹಾರ ನೀಡಿದ ನಂತರ ಮಗುವನ್ನು ಮಲಗಿಸುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂಬ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗುವುದು.
ಹಾಲುಣಿಸಿದ ನಂತರ ಹಸ್ತಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅಥವಾ ಸ್ತನ ಪಂಪ್ ಬಳಸಿ ಹಾಲಿನ ಉಂಡೆಗಳ ರಚನೆಯಾಗುವುದನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವುದು ಮತ್ತು ಮೊಲೆತೊಟ್ಟುಗಳ ಆರೈಕೆಯ ನಂತರ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಹಾಲನ್ನು ಹೇಗೆ ಹೊರಹಾಕುವುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಲುಣಿಸುವ ತಾಯಂದಿರಿಗೆ ಸಡಿಲವಾದ ಬಟ್ಟೆಯ ಫೀಡಿಂಗ್ ಗೌನ್ಗಳು ಅಥವಾ ಟಾಪ್ಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ತನ್ಯಪಾನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಆರಾಮವಾಗುವ ಸ್ತನಕವಚಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮನೆಯಲ್ಲಿನ ಅನುಭವಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಬೆಂಬಲ ಪಡೆಯಿರಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಲಹೆಯನ್ನು ಸಹ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು.
ಸ್ತನ್ಯಪಾನವನ್ನು ಕಲಿಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದಿರುವುದು ಮತ್ತು ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯುವುದು ಮುಖ್ಯ. ಇದು ಕಲಿಯಬೇಕಾದ ಕೌಶಲ ಮತ್ತು ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದಿರುವುದು ಮಗುವಿನೊಂದಿಗೆ ಸುಂದರವಾದ ಬಂಧವನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಡಾ. ಜಯಶ್ರೀ ನಾಗರಾಜ್ ಭಾಸ್ಗಿ
(ಲೇಖಕರು ಹಿರಿಯ ಸ್ತ್ರೀರೋಗ ಮತ್ತು ಪ್ರಸೂತಿ ತಜ್ಞರು, ಫೋರ್ಟಿಸ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ರಿಚ್ಮಂಡ್ ರಸ್ತೆ, ಬೆಂಗಳೂರು)