ಅಬುಧಾಬಿ, ಫೆಬ್ರುವರಿ 29: ಯಾರೂ ಖಾಯಂ ಮಿತ್ರರಲ್ಲ, ಯಾರೂ ಖಾಯಂ ಶತ್ರುಗಳಲ್ಲ… ಅವರವರಿಗೆ ಅವರವರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯೇ ಮುಖ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಜಾಗತಿಕ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಕೆಲ ದೇಶಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಮೈತ್ರಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡರೂ ವ್ಯವಹಾರ ವಿಚಾರಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ ಒಂದು ದೇಶಕ್ಕೆ ತನ್ನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಹಿತ ಸಾಧನೆಯೇ ಮುಖ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. 13ನೇ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸಚಿವ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ (WTO Ministerial Meeting) ಇದು ಹೊರನೋಟಕ್ಕೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿರುವ ಸಂಗತಿ. ಸಂಯುಕ್ತ ಅರಬ್ ಸಂಸ್ಥಾನದ (Abu Dhabi, UAE) ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ಎರಡು ದಿನಗಳಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಘಟನೆಯ (WTO- World Trade Organization) ಸಭೆಯ ಯಾವುದೇ ಅಜೆಂಡಾಗೆ ಒಮ್ಮತಕ್ಕೆ ಬರದೇ ನಿರ್ಥಕವಾಗಿ ಮುಕ್ತಾಯಗೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಕಾಣುತ್ತಿದೆ. ಮುಂದುವರಿದ ದೇಶಗಳ ಕೆಲ ಸ್ವಾರ್ಥ ಧೋರಣೆ ವಿರುದ್ಧ ಭಾರತ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದಂತಹ ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ದೇಶಗಳು ಸೆಟೆದು ನಿಂತಿವೆ. ಅಮೆರಿಕ, ಚೀನಾ, ಯೂರೋಪ್ ಹೀಗೆ ಬಲಶಾಲಿ ದೇಶಗಳ ಚಿತಾವಣಿಗೆ ಭಾರತ ಸ್ವಲ್ಪವೂ ಜಗ್ಗುತ್ತಿಲ್ಲ.
ಹದಿಮೂರನೇ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಮಿನಿಸ್ಟರಿಯಲ್ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಎದ್ದುಗಾಣಿದ್ದು ಚೀನಾದ ಪ್ರಯತ್ನ. ಹೂಡಿಕೆ ಸೌಲಭ್ಯ ಮತ್ತು ರಿಯಾಯಿತಿ (Investment Facilities and Concessions) ವಿಚಾರವನ್ನು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸಭೆಯ ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿ ತರಲು ಚೀನಾ ಬಹಳ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿತು. ಚೀನಾ ಸೇರಿದಂತೆ 125 ದೇಶಗಳು ಹೂಡಿಕೆ ಸೌಲಭ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕರಡು ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ನಿರ್ಣಯಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದವು. ಪರಸ್ಪರ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಈ ಒಪ್ಪಂದ ಅನುಕೂಲ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಚೀನಾ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ, ಚಿಲಿ ಮುಂತಾದ ದೇಶಗಳು ಈ ಪ್ರಸ್ತಾಪಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲ ಕೊಟ್ಟಿವೆ. ಈ ಪ್ರಸ್ತಾವವನ್ನು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಎ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆಗೆ ತರಲು ಈ ದೇಶಗಳು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಭಾರತ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮೊದಲಾದ ದೇಶಗಳು ವಿರೋಧಿಸಿವೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಮೋದಿ 3.0 ಸರ್ಕಾರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿದ ದೇಶವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವಂತಹ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿ: ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್
ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಇರುವುದು ವ್ಯಾಪಾರ ವಿಚಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು. ಆದರೆ, ಚೀನಾ ಮೊದಲಾದ ದೇಶಗಳು ಹೂಡಿಕೆ ಅಂಶವನ್ನು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ತರಲು ಹೊರಟಿವೆ. ಭಾರತ ಇದಕ್ಕೆ ಆಕ್ಷೇಪ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ. ಹೂಡಿಕೆ ವಿಚಾರ ಇರಬೇಕೆನ್ನುವ ಪ್ರಸ್ತಾವಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದೇಶಗಳ ಗುಂಪು ಮಾತ್ರವೇ ಸಮ್ಮತಿ ನೀಡಿವೆ. ಮೇಲಾಗಿ ಅದೇನೂ ಒಪ್ಪಂದವಲ್ಲ. ವ್ಯಾಪಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸುವ ಈ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಚರ್ಚೆಗೆ ತರುವುದು ತಪ್ಪು ಎಂಬುದು ಭಾರತದ ನಿಲುವು. ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮೊದಲಾದ ಕೆಲ ದೇಶಗಳೂ ಕೂಡ ಇದೇ ನಿಲುವು ತಳೆದಿವೆ.
ಕುತೂಹಲವೆಂದರೆ, ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆ ಅಥವಾ ಸಂಧಾನದ ಭಾಗವಾಗಿ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ತರಲು ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆದಿರುವುದು ಇದೇ ಮೊದಲಲ್ಲ. 1996ರಿಂದಲೂ ಯತ್ನ ಆಗುತ್ತಲೇ ಇದೆ. ದೋಹಾ ಸುತ್ತಿನ ಅಜೆಂಡಾದ ಅಂಶಗಳು ಜಾರಿಗೆ ಬರುವವರೆಗೂ ಹೂಡಿಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ಚರ್ಚೆ ಇರುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂದು 2004ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧಾರವಾಗಿತ್ತು. ಇದೇ ನಿಲುವಿಗೆ ಭಾರತ ಹಾಗೂ ಮೊದಲಾದ ಕೆಲ ದೇಶಗಳು ಬದ್ಧವಾಗಿವೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಸಿಎನ್ಎಪಿ ಅಸ್ತ್ರ; ಟ್ರೂಕಾಲರ್ಗೆ ಇದು ಮಾರಕಾಸ್ತ್ರವಾ? ಟೆಲಿಕಾಂ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೂ ತಲೆನೋವು
ಆದರೆ, 2004ರಲ್ಲಿ ಆದ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನೂ ಮೀರಿ, ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಅಜೆಂಡಾಗೆ ಸೇರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾತ್ರ ನಿಲ್ಲಲಿಲ್ಲ. ನೈರೋಬಿಯಲ್ಲಿ 2015ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒದ ಧೋರಣೆ ಬದಲಾಯಿತು. ಎಲ್ಲಾ ಸದಸ್ಯ ದೇಶಗಳು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರೆ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆಗೆ ಹೊಸ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂಬ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಬರಲಾಯಿತು. ಅದರ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿಯೂ ಈಗ ಅಬುಧಾಬಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ 13ನೇ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಚೀನಾ ಮೊದಲಾದ ದೇಶಗಳ ಹೂಡಿಕೆ ಸೌಲಭ್ಯ ಮತ್ತು ರಿಯಾಯಿತಿ ಪ್ರಸ್ತಾವಕ್ಕೆ ಸರ್ವ ಸದಸ್ಯರಿಂದ ಒಮ್ಮತ ಇಲ್ಲ. 125 ದೇಶಗಳು ಮಾತ್ರವೇ ಒಪ್ಪಿವೆ.
ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಅಮೆರಿಕದ ಕೆಲ ನಿಲುವುಗಳನ್ನೂ ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಿದೆ. ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತೀಯರು ತಮ್ಮ ತಾಯ್ನಾಡಿಗೆ ಹಣ ಕಳುಹಿಸುವಾಗ ಆ ಹಣಕ್ಕೆ ಆಯಾ ದೇಶಗಳು ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ತುಸು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ತೆರಿಗೆ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬುದು ಭಾರತದ ಪ್ರಸ್ತಾಪ. ಆದರೆ, ಭಾರತದ ಈ ಪ್ರಸ್ತಾಪಕ್ಕೆ ಅಮೆರಿಕ ಒಪ್ಪುತ್ತಿಲ್ಲ. ಡೊನಾಲ್ಟ್ ಟ್ರಂಪ್ ಸರ್ಕಾರ ಇದ್ದಾಗಲೂ ಇದಕ್ಕೆ ವಿರೋಧ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಐರೋಪ್ಯ ದೇಶಗಳು ಮೊದಲಿಗೆ ಇದಕ್ಕೆ ಸಹಮತ ಹೊಂದಿದ್ದವಾದರೂ ಈಗ ಅವುಗಳ ನಿಲುವು ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಶ್ರೀಮಂತರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ; ಜಾಗತಿಕ ಸರಾಸರಿ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕಿಂತ ಭಾರತೀಯರು ಬಹಳ ಮುಂದು
ಅಮೆರಿಕದ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತದ ಅಸಮಾಧಾನ ಇದೊಂದಕ್ಕೇ ಅಲ್ಲ, ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ವ್ಯಾಜ್ಯ ಪರಿಹಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಡಿಸ್ಪ್ಯೂಟ್ ರೆಸಲ್ಯೂಶನ್ ಸಿಸ್ಟಂನಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮನವಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಬೇಕೆಂದು ಭಾರತ ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಅಮೆರಿಕ ಇದಕ್ಕೆ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರುತ್ತಿಲ್ಲ.
ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒದ ಈ 13ನೇ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಇವತ್ತು ಕೊನೆಯ ದಿನವಾಗಿದೆ. ಸಭೆಯ ನಿಲುವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಏನಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಕುತೂಹಲ ಮೂಡಿಸಿದೆ.
ಇನ್ನಷ್ಟು ವಾಣಿಜ್ಯ ಸುದ್ದಿಗಳಿಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
ಬಿಸಿನೆಸ್ ವೆಬ್ ಸ್ಟೋರಿಗಳಿಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ