
ಒಂದು ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 90 ನಿಮಿಷದಿಂದ 120 ನಿಮಿಷಗಳವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆ ಒಂದೂವರೆಯಿಂದ ಎರಡು ಗಂಟೆ ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ಇರಬಹುದು. ಆದರೆ ಅದೇ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕು ಎಂದಿಲ್ಲ.

ಕೆಲ ಬಜೆಟ್ಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಅವಧಿ ಕಾಲ ಮಂಡನೆ ಆಗಿದ್ದು ಇದೆ. ಇನ್ನೂ ಕೆಲ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅಂತ್ಯವಾಗಿದೆ.

ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರ 2020ರ ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣ ಬರೋಬ್ಬರಿ 160 ನಿಮಿಷ ಕಾಲ ಇತ್ತು. ಅದು ಅತೀ ದೀರ್ಘದ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆ ಎನಿಸಿದೆ.

ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಹೆಚ್ಚು ಅವಧಿ ಎಂಬ ದಾಖಲೆ ಬರೆದರೆ, ಅತಿ ಉದ್ದದ ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣ ಮನಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರದ್ದಾಗಿದೆ. ಅವರ 1991ರ ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣ 18,650 ಪದಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.

ಮೊರಾರ್ಜಿ ದೇಸಾಯಿ ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ಹೀರೂಭಾಯ್ ಎಂ ಪಟೇಲ್ 1977ರಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 800 ಪದಗಳಿದ್ದವು. ಅದು ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಕಿರು ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣ ಎನಿಸಿದೆ. (Photo credit: BCCL)

ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಬಾರಿ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ ದಾಖಲೆ ಮೊರಾರ್ಜಿ ದೇಸಾಯಿ ಅವರದ್ದಾಗಿದೆ. ಅವರು 10 ಬಾರಿ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪಿ ಚಿದಂಬರಮ್ (9), ಪ್ರಣಬ್ ಮುಖರ್ಜಿ (8) ಮತ್ತು ಯಶವಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ (8) ನಂತರದ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ 5 ಬಾರಿ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.