Opinion ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುವುದಕ್ಕೆ ಭರತನಾಟ್ಯ ಕಲಾವಿದೆಗೆ ತಡೆ; ಕಲೆಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಉನ್ನತ ಸ್ಥಿತಿ ಅನುಭವಿಸಲಿರುವ ಮಾರ್ಗ, ನಾವು ಅದನ್ನು ದ್ವೇಷಿಸಬಾರದು

ಕೇರಳದ (Kerala) ಕಣ್ಣೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಪೂರಕ್ಕಳಿ ಕಲಾವಿದರೊಬ್ಬರ ಮಗ ಮುಸ್ಲಿಂ ಯುವತಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಅಲ್ಲಿನ ದೇವಸ್ಥಾನವೊಂದರಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುವುದನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದಾದ ನಂತರ ಯುವ ಭರತನಾಟ್ಯ (Bharatanatyam) ಕಲಾವಿದೆಯೊಬ್ಬರಿಗೆ ತ್ರಿಶ್ಶೂರ್  ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಶ್ರೀ ಕೂಡಲ್ಮಾಣಿಕ್ಯಂ ದೇವಸ್ಥಾನ ಇರಿಂಞಾಲಕ್ಕುಡ ಉತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುವುದಕ್ಕೆ ನಿರಾಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ತಾನು ಹಿಂದೂ ಅಲ್ಲದ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ್ದ ಭರತನಾಟ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು 27ರ ಹರೆಯದ ಮಾನ್ಸಿಯಾ ವಿಪಿ (Mansiya VP) ಆರೋಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ದೇವಾಲಯದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಹೊರಡಿಸಿದ ಸೂಚನೆಯಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬದ ಆರನೇ ದಿನವಾದ ಏಪ್ರಿಲ್ 21 ರಂದು ಸಂಜೆ 4-5 ರ ನಡುವೆ ಮಾನ್ಸಿಯಾ ಅವರ ಭರತನಾಟ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಫೇಸ್‌ಬುಕ್ ಪೋಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾನ್ಸಿಯಾ ಅವರು ದೇವಸ್ಥಾನದ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬರು ತನಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿ ತಾನು ಹಿಂದೂ ಅಲ್ಲದ ಕಾರಣ ನೃತ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದರು. ಪಿಟೀಲು ವಾದಕ ಶ್ಯಾಮ್ ಕಲ್ಯಾಣ್ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ವಿವಾಹವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಮಾನ್ಸಿಯಾ ತಾನು ಮದುವೆಯ ನಂತರ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರಗೊಂಡಿದ್ದೇನೆೆಯೇ ಎಂದು ಕೆಲವರು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನನಗೆ ಯಾವುದೇ ಧರ್ಮವಿಲ್ಲ, ನಾನು ಮತಾಂತರವಾಗುವುದಾದರೂ ಯಾವುದಕ್ಕೆ ಎಂದು ಕೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಭರತನಾಟ್ಯದಲ್ಲಿ ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ಸಂಶೋಧನಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿ ಮಾನ್ಸಿಯಾ ಅವರು ಈ ಹಿಂದೆ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲಾವಿದೆ ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಧರ್ಮಗುರುಗಳ ಅಸಮ್ಮತಿ ಮತ್ತು ಬಹಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಎದುರಿಸಿದ್ದರು. ಧರ್ಮದ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ವಂಚಿತರಾದ ಮಾನ್ಸಿಯಾ ಅವರ ಈ ಪ್ರಕರಣ ಬಗ್ಗೆ ನ್ಯೂಸ್ 9ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಬರಹದಲ್ಲಿ  ಮೇಧಾ ದತ್ತಾ ಯಾದವ್ ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಇಲ್ಲಿದೆ.

ಕಲೆ ಮತ್ತು ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಜಾತಿಯೊಂದಿಗೆ ಗಂಟು ಹಾಕುತ್ತಲೇ ಇದ್ದಾರೆ. ಒಂದು ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ನಿಷೇಧವಾದಾಗ ಅದು ಇನ್ನೊಂದು ಧರ್ಮದ ಏಕಸ್ವಾಮ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಅನುಭವ ನನಗೆ ಹೊಸದಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಜಾತ್ಯತೀತ ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಏನೂ ಬದಲಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ನೆನಪಿಸಲು ಮಾತ್ರ ಅದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ (ಫೇಸ್‌ಬುಕ್‌ನಲ್ಲಿ) ದಾಖಲಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಮಾನ್ಸಿಯಾ ತಮ್ಮ ಫೇಸ್​​ಬುಕ್ ಪೋಸ್ಟ್​​ನಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.

ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಸಮಿತಿಯ ಪದಾಧಿಕಾರಿಗಳು ದೇವಸ್ಥಾನದ “ಚುಟ್ಟಂಬಲಂ” ನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಅಲ್ಲದವರು ಪ್ರವೇಶಿಸಬಾರದು ಎಂಬ ನಿಯಮವಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಕೂಡಲಮಾಣಿಕ್ಯಂ ದೇವಸ್ವಂ ಬೋರ್ಡ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪ್ರದೀಪ್ ಮೆನನ್ ಮಾತನಾಡಿ, ದೇವಸ್ಥಾನದ ಸಂಪ್ರದಾಯದಂತೆ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಆವರಣದೊಳಗೆ ಹಿಂದೂಗಳು ಮಾತ್ರ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮಾಡಬಹುದು. ಹಲವರು ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ ಟ್ವಿಟರ್​​ನಲ್ಲಿ ಟೀಕೆ ಮಾಡಿದ್ದು ಕೆಲವರು ಅದನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು.
ಭರತನಾಟ್ಯದಲ್ಲಿ ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ಸಂಶೋಧನಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯಾದ ಮಾನ್ಸಿಯಾ ಅವರು ಈ ಹಿಂದೆ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲಾವಿದರಾಗಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಧರ್ಮಗುರುಗಳ ಅಸಮ್ಮತಿ ಮತ್ತು ಬಹಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಎದುರಿಸಿದ್ದರು. ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಗುರುವಾಯೂರು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಮಾನ್ಸಿಯಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನೀಡದಂತೆ ತಡೆಯಲಾಗಿತ್ತು.

ಕೇರಳದಿಂದ ವರದಿಯಾಗುತ್ತಿರುವ ಎರಡನೇ ಪ್ರಕರಣ ಇದಾಗಿದೆ. ಈ ಹಿಂದೆ ಇದೇ ರೀತಿ ಉತ್ತರ ಮಲಬಾರ್‌ನ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಆಡಳಿತವು ಮಗ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಪೂರಕ್ಕಳಿ ಕಲಾವಿದನಿಗೆ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿತ್ತು. ಎರಡೂ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ದೇವಾಲಯದ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮುರಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತಾರೆ.  ಅದೇ ರೀತಿ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿಯೂ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಆವರಣದ ಬಳಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಬೇಕೆಂಬ ಕೂಗು ಬಲಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಬಿಜೆಪಿ ಮತ್ತು ಇತರರ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ನಂತರ ಐದು ದಿನಗಳ ಹಬ್ಬದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಟೆಂಡರ್ ನೀಡದಿರಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ ಶಿವಮೊಗ್ಗ ದೇವಸ್ಥಾನದಿಂದ ಇದು ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಈಗ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ, ಉಡುಪಿ, ತುಮಕೂರು, ಹಾಸನ, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು, ಮತ್ತು ಇತರ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ದೇವಾಲಯಗಳು ಇದೇ ರೀತಿಯ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ಹೇರುತ್ತಿವೆ.

ಚರ್ಚೆ
ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ನಾವು ಏಕತೆಯ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ಕೋಮು ವಿಭಜನೆಗಳಿಂದ ಉಂಟಾದ ಬಿರುಕುಗಳನ್ನು ಅಳಿಸಲು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ ಅಂತಾರೆ ಲೇಖಕಿ ಮತ್ತು ಅಂಕಣಗಾರ್ತಿ  ಅನುಜಾ ಚಂದ್ರಮೌಳಿ.
ದಯೆ, ಸಹಾನುಭೂತಿ, ಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಸದ್ಗುಣಗಳನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುವಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಧರ್ಮಗಳು ಒಗ್ಗೂಡಿವೆ. ಆದರೂ ಈ ಉತ್ತಮ ಮೂಲತತ್ತ್ವಗಳನ್ನು ಆಚರಣೆಗೆ ತರಲು ಬಂದಾಗ ಭಕ್ತರಲ್ಲಿ ಅನೇಕರು ತಮ್ಮ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಧರ್ಮದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ದ್ವೇಷ, ಅಸಹಿಷ್ಣುತೆ, ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ, ಘೋರ ಅನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಹೇರಳವಾಗಿವೆ.

ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಕೇರಳದ ತ್ರಿಶೂರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕೂಡಲ್ಮೈಕ್ಯಂ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಭರತನಾಟ್ಯ ನೃತ್ಯಗಾರ್ತಿ ಮತ್ತು ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ಸಂಶೋಧನಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರಾದ  ಮಾನ್ಸಿಯಾ ವಿಪಿ ಅವರನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶನ ಮಾಡದಂತೆ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗಿದೆ. ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿರುವ ದೇವಸ್ವಂ ಬೋರ್ಡ್ ನೀಡಿದ ಕಾರಣವೇನೆಂದರೆ ಆಕೆ ಹಿಂದೂ ಅಲ್ಲ ಎಂಬುದಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ತನಗೆ ಯಾವುದೇ ಧರ್ಮವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಮಾನ್ಸಿಯಾ ಲಿಖಿತವಾಗಿ ನೀಡಿದ್ದಳು. ಹಾಗಾಗಿ ‘ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಪ್ರದಾಯ’ವನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ‘ಬಲವಂತ’ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು, ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಅವರು ಅವಳನ್ನು ಹೊರಗಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.
ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಈ ಹಿಂದೆ ಗುರುವಾಯೂರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಲು ಮಾನ್ಸಿಯಾಗೆ ಅವಕಾಶ ನಿರಾಕರಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಮುಸ್ಲಿಂ ಪಾದ್ರಿಗಳಿಂದ ತಾನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಕಿರುಕುಳದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಅವರು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ತನ್ನ ತಾಯಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಾಗಲೂ ಪದೇ ಪದೇ ಮನವಿ ಮಾಡಿದರೂ ಮಸೀದಿ ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಜಾತಿಯು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ನೃತ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತದೊಂದಿಗೆ ಅವಿನಾಭಾವ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ ನರ್ತಕಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಹಿಂದೂಗಳಲ್ಲದ ಮತ್ತು ನಾಸ್ತಿಕರಾದ ಅನೇಕ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ಇದೇ ರೀತಿ ತಡೆಯೊಡ್ಡಿದ ಪ್ರಸಂಗಗಳು ಇವೆ.

ತನ್ನ ಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಪರ ಆದರ್ಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ ದೀರ್ಘಕಾಲ ಹೆಮ್ಮೆಪಡುತ್ತಿರುವ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಇದು ದುರಂತ ದಿನವಾಗಿದೆ. ಮೂಲತಃ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸೋಣ, ಇದು ಜೈನ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮದ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿತ್ತು. ಈ ಆಂದೋಲನವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದ ಸಂತರು ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಕಾವ್ಯ, ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡರು. ಅವರು ಎಲ್ಲಾ ಹಂತದ ಜೀವನ ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಜನರನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಬಹು-ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ವೈಭವದ ಈ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಹಾನ್ ಏಕೀಕರಣವಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ನೀಚತನವನ್ನು ಕಣ್ಣಾರೆ ಕಂಡರೆ ಅವರಿಗೆ ನಾಚಿಕೆಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು!

ಆಳ್ವಾರರು ಮತ್ತು ನಾಯನ್ಮಾರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವೈಷ್ಣವ ಮತ್ತು ಶೈವ ಸಂತರು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ತಿರುಪ್ಪನ್ ಆಳ್ವಾರ್ ಅವರು ಶೂದ್ರರಾಗಿದ್ದರು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರೀತಿಯ ರಂಗನಾಥನನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಲು ಶ್ರೀರಂಗಂ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ದೇವಾಲಯದಿಂದ ದೂರದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಭಕ್ತಿಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹಾಡುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಪುರಾಣ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಒಬ್ಬ ಋಷಿ ಅವನನ್ನು ಓಡಿಸಲು ಕಲ್ಲು ಎಸೆದ. ಋಷಿ ಗರ್ಭಗುಡಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದಾಗ, ದೇವರಿಗೆ ರಕ್ತಸ್ರಾವವಾಗುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಕಂಡು  ಗಾಬರಿ ಆಗುತ್ತಾರೆ. ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪದಿಂದ  ಋಷಿಯು ತಿರುಪ್ಪನ್ ಆಳ್ವಾರನ್ನು ತನ್ನ ಹೆಗಲ ಮೇಲೆ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತಾರೆ. ನಾಯನ್ಮಾರರಲ್ಲಿ ನಂದನಾರ್ ಒಬ್ಬ ಶೂದ್ರ. ಅವನ ನಂಬಿಕೆ ಎಷ್ಟು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ, ಎಂದರೆ ಅವನು ದೇವಾಲಯದ ಹೊರಗೆ ನಿಂತಾಗ ಶಿವನ ದರ್ಶನವನ್ನು ನೀಡಲು ಕಲ್ಲಿನ ನಂದಿ ಚಲಿಸಿತು. ಕಾನಪ್ಪನಾಯನಾರ್ ಕೂಡ ಒಬ್ಬ ಬೇಟೆಗಾರರಾಗಿದ್ದರು, ಅವರು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದವರು ಮತ್ತು ಅವರ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಸಂತರಾದರು.

ಆಂಡಾಳ್ (ಆಳ್ವಾರ್), ಮಂಗಯಾರ್ಕರಸಿ, ಕಾರೈಕ್ಕಲ್ ಅಮ್ಮಯ್ಯರ್ ಮತ್ತು ಇಸೈಜ್ಞಾನಿ (ನಾಯನ್ಮಾರ್) ದೈವಿಕ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಪಿತೃಪ್ರಭುತ್ವದ ಸಂಕೋಲೆಗಳನ್ನು ಬದಿಗಿಟ್ಟ ವೀರ ಮಹಿಳೆಯರು. ಭಾರತವು ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿದಾಗಲೂ ಹಿಂದೂಗಳು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರ ನಡುವಿನ ಸೌಹಾರ್ದತೆಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳು ತುಂಬಿವೆ. ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನದ ಸಂತರಂತೆ ಸೂಫಿಗಳು ಧರ್ಮಗಳ ನಡುವೆ ಸೌಹಾರ್ದತೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು ಶ್ರಮಿಸಿದರು. ಸೂಫಿಸಂ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಿಂದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ . ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಪಾದ್ರಿಗಳಿಂದ ಅಸಮಾಧಾನಗೊಂಡ ಜನಪ್ರಿಯ ಭಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೀರ್ತನೆಗಳ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಖವ್ವಾಲಿ ಹಾಡುಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯವನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿತು.

ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಇಸ್ಲಾಂ ಸಾಮಾನ್ಯ ನೆಲೆಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದಕ್ಕೆ ಆದರ್ಶಗಳು ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯು ಸ್ನೇಹದ ನಿರಂತರ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸೂಫಿ ಸಂತರಿಗೆ ಧನ್ಯವಾದಗಳು. ಈ ಸಂಗಮದಿಂದ ಗುರುನಾನಕ್ ಮತ್ತು ಕಬೀರ್ ದಾಸ್ ಅವರಂತಹ ಪೂಜ್ಯರು ಸಿಗುವಂತಾಯಿತು.
ಮಾನ್ಸಿಯಾ ಅಗ್ನಿಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿರುವ ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಹಡಗುಗಳ ಉಪಟಳವಾಗಿದ್ದ ಮುಸ್ಲಿಂ ಕಡಲುಗಳ್ಳ ವಾವರ್ ಅಥವಾ ಬಾಬರ್ ಅನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ್ದು  ಶಬರಿಮಲೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ದೇವತೆ ಶಿವ ಮತ್ತು ಮೋಹಿನಿಯ ಮಗ ಅಯ್ಯಪ್ಪ. ವಾವರ್ ಅಯ್ಯಪ್ಪನ ಒಡನಾಡಿ ಮತ್ತು ಅವನ ದೇವಾಲಯದ ರಕ್ಷಕನಾಗಿದ್ದಾನೆ.
ಕೇರಳದ ಕಣ್ಣೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಅನ್ನಪೂರ್ಣೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ದೇವಿಯು ತನ್ನ ಅನ್ನಪೂರ್ಣಭಾವದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ  ಪೋಷಣೆ ಒದಗಿಸುವವಳು ಎಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮುಸ್ಲಿಂ ನಾಯಕನೊಬ್ಬ ಅವಳನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ತನ್ನ ನಿವಾಸಕ್ಕೆ ಕರೆತಂದನೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹತ್ತಿರದ ದರ್ಗಾದಲ್ಲಿ ಗೌರವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ, ಏಕತೆಯ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ವೈಚಾರಿಕ ಮತ್ತು ಕೋಮು ವಿಭಜನೆಗಳಿಂದ ಉಂಟಾದ ಬಿರುಕುಗಳನ್ನು ಅಳಿಸಲು ನಾವು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ದ್ವೇಷ ಮತ್ತು ಅಸಹಿಷ್ಣುತೆಯ ಶಕ್ತಿಗಳು ನಮ್ಮನ್ನು ಆವರಿಸದಂತೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಶ್ರಮಿಸಬೇಕು. ಕಲೆಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಉನ್ನತ ಸ್ಥಿತಿ ಅನುಭವಿಸಲು ಒಂದು ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ, ನಾವು ಅದನ್ನು ದ್ವೇಷಿಸಬಾರದು.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: Bharat Bandh: ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರು ಮುಷ್ಕರದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಬಾರದು ಎಂದು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿದ್ದರೂ, ಕೇರಳದ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಚೇರಿಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಜರಾತಿ ಕಡಿಮೆ