ಒಂದು ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕಾಗಿ ನಡೀತಿದೆ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್, ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ನಡುವೆ ಯುದ್ಧ, ಚೀನಾದ ಪಾತ್ರವೇನು?

2025 ಯುದ್ಧದ ವರ್ಷದಂತೆ ತೋರುತ್ತದೆ. ಕೇವಲ 7 ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತು ಮೂರು ಯುದ್ಧಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದೆ. ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ನಡುವೆ ಯುದ್ಧ ನಡೆಯಿತು. ನಂತರ ಇಸ್ರೇಲ್-ಇರಾನ್ ನಡುವೆ ಯುದ್ಧ ನಡೆಯಿತು ಈಗ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಹಾಗೂ ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದ ನಡುವೆ ಯುದ್ಧ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದೆ. ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಗಡಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ರಾಕೆಟ್ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿತು ಮತ್ತು ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ, ಥಾಯ್ ವಾಯುಪಡೆಯು ಕಾಂಬೋಡಿಯನ್ ಮಿಲಿಟರಿ ನೆಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ವಾಯುದಾಳಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿತು.

ಈ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದು, ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಹಾಗೂ ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ಗಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಿಯಾ ವಿಹಾರ್ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯ.ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಸುರಿನ್ ಮತ್ತು ಸಿಸಾಕೆಟ್ ರಾಜ್ಯಗಳು ಈ ಯುದ್ಧದಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿವೆ.

ಸಂಘರ್ಷ ಮತ್ತೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದ್ದು ಹೇಗೆ?
ಗುರುವಾರ ಬೆಳಗ್ಗೆ 7.30ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ಥಾಯ್ ಸೈನಿಕರು ಸುರಿನ್​​ನಲ್ಲಿರುವ ತಾ ಮುಯೆನ್ ಥಾಮ್ ಎಂಬ ದೇವಾಲಯದ ಮೇಲೆ ಕಾಂಬೋಡಿಯನ್ ಡ್ರೋನ್ ಹಾರಾಟ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರು.ಇದರ ನಂತರ, ಥಾಯ್ ಮಿಲಿಟರಿ ನೆಲೆಯ ಬಳಿ 6 ಕಾಂಬೋಡಿಯನ್ ಸೈನಿಕರು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು. ಈ ಕಾಂಬೋಡಿಯನ್ ಸೈನಿಕರು ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಗ್ರೆನೇಡ್ ಲಾಂಚರ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಇದರ ನಂತರ, ಈ ಪ್ರಚೋದನಕಾರಿ ಹೆಜ್ಜೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಎರಡೂ ದೇಶಗಳ ಸೈನಿಕರ ನಡುವೆ ಚರ್ಚೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.

ಕಾಂಬೋಡಿಯನ್ ಸೈನಿಕರು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಮಿಲಿಟರಿ ನೆಲೆಯ ಮೇಲೆ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.

ಸುಮಾರು 9 ಗಂಟೆಗೆ ಕಾಂಬೋಡಿಯನ್ ಸೈನ್ಯವು ತಮ್ಮ ‘ತಾ ಮುಯೆನ್ ಥಾಮ್’ ದೇವಾಲಯದ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿತು. ಈ ಗುಂಡಿನ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಥಾಯ್ ಸೈನಿಕರು ಗಾಯಗೊಂಡರು, ನಂತರ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಮುಖ ದಾಳಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿತು. ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ತನ್ನ ರಾಕೆಟ್ ದಾಳಿಯಿಂದ ಸುರಿನ್ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ‘ಸಿ ಸಾ ಕೆಟ್’ ರಾಜ್ಯದ ಡಾನ್ ತುವಾನ್ ದೇವಾಲಯವನ್ನೂ ಗುರಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಕಾಂಬೋಡಿಯನ್ ಸೈನಿಕರು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ವಸತಿ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನು?
11 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪ್ರಿಯಾ ವಿಹಾರ್ ದೇವಾಲಯವು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ನಡುವಿನ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದ ಪ್ರಿಯಾ ವಿಹಾರ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯ ಮತ್ತು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಸಿಸಾಕೆಟ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಗಡಿಯಲ್ಲಿದೆ. 1962 ರಲ್ಲಿ, ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯ (ICJ) ಈ ದೇವಾಲಯವು ಕಾಂಬೋಡಿಯಾಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೆ ಎಂದು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತ್ತು. ಈ ಭೂಮಿ ತನಗೆ ಸೇರಿದೆ ಎಂದು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು 11 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಖಮೇರ್ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಸೂರ್ಯವರ್ಮನ್ ಶಿವನಿಗಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾರೆ .ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ, ಈ ದೇವಾಲಯವು ಕೇವಲ ನಂಬಿಕೆಯ ಕೇಂದ್ರವಲ್ಲ, ಆದರೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಮಿಲಿಟರಿ ಶಕ್ತಿಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಶಿವಲಿಂಗವಿದೆ.

ಎರಡೂ ದೇಶಗಳ ನಡುವಿನ ವಿವಾದ ಯಾವಾಗ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು?
ಈ ವಿವಾದ 1907 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು, ಆಗ ಕಾಂಬೋಡಿಯಾವನ್ನು ಆಳುತ್ತಿದ್ದ ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದಲ್ಲಿನ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ತೋರಿಸುವ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ಮಾಡಿತು. ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಈ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಿಲ್ಲ. 2008 ರಲ್ಲಿ, ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದಾಗ, ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಅದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದ್ದರಿಂದ ವಿವಾದ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ಇದರ ನಂತರ, 2008-2011 ರವರೆಗೆ, ಎರಡೂ ದೇಶಗಳ ಸೈನ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ಅನೇಕ ಘರ್ಷಣೆಗಳು ನಡೆದವು, ಇದರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಜನರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದರು.

ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಗುರುತು
ಇಂದು ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದ ಖಮೇರ್ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಾಂಬೋಡಿಯನ್ ಸರ್ಕಾರ ಇದನ್ನು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ತನ್ನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಇನ್ನೂ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಇಲ್ಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ತಮ್ಮ ಗುರುತಿನ ಚೀಟಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಸ್ಥಳೀಯ ಪಡೆಯಿಂದ ಅನುಮತಿ ಪಡೆಯುವುದು ಸೂಕ್ತ.

ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್-ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಪಾತ್ರವೇನು?

ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ಬಳಿ ಉತ್ತಮ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನವೂ ಇಲ್ಲ, ಈಗ ಅದು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ವೈಮಾನಿಕ ದಾಳಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ತಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ? ಯುದ್ಧ ನಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಚೀನಾ ಅದರಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಚೀನಾ ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಎರಡರೊಂದಿಗೂ ಉತ್ತಮ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಚೀನಾ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಆಳವಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಚೀನಾ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ಗೆ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಸಹ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದೆ. ಹಾಗಾದರೆ ಚೀನಾ ಈಗ ದುರ್ಬಲ ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದ ಮೇಲೆ ಹಾನಿ ಮಾಡುತ್ತದೆಯೇ? ಎಂದು ಕಾದು ನೋಡಬೇಕಿದೆ.

ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಆರ್ಥಿಕ ರಂಗದಲ್ಲಿಯೂ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅದರ ರಕ್ಷಣಾ ಬಜೆಟ್ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಕಾಂಬೋಡಿಯಾಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ. ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ 3,219 ಕಿಮೀ ಉದ್ದದ ಕರಾವಳಿ ಮತ್ತು 4,000 ಕಿಮೀ ಜಲಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ಕೇವಲ 443 ಕಿಮೀ ಕರಾವಳಿ ಮತ್ತು 3,700 ಕಿಮೀ ಜಲಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಜಾಗತಿಕ ಫೈರ್‌ಪವರ್ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ, ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ 25 ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ 95 ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ, ಇದು ಮಿಲಿಟರಿ ಶಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಬಹಳ ಮುಂದಿದೆ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.ಈ ದೇವಾಲಯವು ಶಿವನಿಗೆ ಅಪರ್ಪತವಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಸಾಮಾನ್ಯ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ಥಳವಲ್ಲ, ಆದರೆ ಇದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಭೌಗೋಳಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯು ಎಷ್ಟಿದೆಯಂದರೆ ಇದು ದಶಕಗಳಿಂದ ಎರಡೂ ದೇಶಗಳ ನಡುವಿನ ವಿವಾದದ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿದೆ.

ಈ ಬಾರಿಯೂ ದೇವಾಲಯದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಗುಂಡಿನ ದಾಳಿ ನಡೆದು, ಕಾಂಬೋಡಿಯನ್ ಸೈನಿಕರೊಬ್ಬರು ಪ್ರಾಣ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಘಟನೆ ಬಳಿಕ ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದ ಪ್ರಧಾನಿ ಹುನ್ ಮಾನೆಟ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಶಾಂತಿ ಕಾಪಾಡುವಂತೆ ಮನವಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ಪ್ರಧಾನಿ ಹುನ್ ಮಾನೆಟ್ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಭದ್ರತಾ ಮಂಡಳಿಯ ತುರ್ತು ಸಭೆಯನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದ್ದಾರೆ

ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರ ದುರ್ಬಲ ಕೊಂಡಿಯೇ?
ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರಸ್ತುತ ಮಿಲಿಟರಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಪಡೆಗಳ ನಡುವೆ ಸಮತೋಲನ ಸಾಧಿಸುವಲ್ಲಿ ನಿರತವಾಗಿದೆ. ದೊಡ್ಡ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹಿಡಿತವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಚೀನಾಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಕಾಶಗಳು ಸಿಗಬಹುದು. ಥಾಯ್-ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ಸಂಘರ್ಷ ಮುಂದುವರಿದರೆ, ಚೀನಾ ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಆಫ್ರಿಕನ್ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದಂತೆ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿಯೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕದ ಮಿತ್ರ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಚೀನಾದೊಂದಿಗಿನ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಮಿಲಿಟರಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳು ಗಾಢವಾಗಿವೆ.

ಅಮೆರಿಕದ ಪಾತ್ರ ದುರ್ಬಲಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ

ಈ ವಿವಾದವು ಚೀನಾಕ್ಕೆ ಅಮೆರಿಕದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಒಂದು ಅವಕಾಶವಾಗಬಹುದು. ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಅಮೆರಿಕದೊಂದಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಮಿಲಿಟರಿ ವ್ಯಾಯಾಮ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ. ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ನೌಕಾಪಡೆಗೆ ತನ್ನ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಿದೆ. ಚೀನಾ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರೆ, ಅದು ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಅದರ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ವಿಜಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಇದು ಅಮೆರಿಕ ಮತ್ತು ಭಾರತದಂತಹ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಕಳವಳವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು.

ದೇವಾಲಯದ ಬಗ್ಗೆ ವಿವಾದ ಏಕೆ?
ಈ ವಿವಾದದ ಮೂಲ ಈ ದೇವಸ್ಥಾನ ಇರುವ ಭೂಮಿ. ಪ್ರಿಯಾ ವಿಹಾರ್ ದೇವಸ್ಥಾನದ ವಿಚಾರವಾಗಿ ಕಲಹ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಪ್ರಸಾದ್ ತಾ ಮೊಯೆನ್ ಥಾಮ್ ದೇವಾಲಯದ ವಿಚಾರವಾಗಿಯೂ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯವಿದೆ. ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದ ಒಡ್ಡರ್ ಮೀನ್ ಚೆಯ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯ ಮತ್ತು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್​ ಸುರಿನ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಗಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಡಾಂಗ್ರೆಕ್ ಬೆಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಗಡಿ ರೇಖೆಯನ್ನು ಇನ್ನೂ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಎರಡೂ ದೇಶಗಳು ಇದನ್ನು ತಮ್ಮ ಪ್ರದೇಶವೆಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.

ಈ ಅಸ್ಪಷ್ಟತೆಯಿಂದಾಗಿ ದೇವಾಲಯದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗಲೂ ಸೈನಿಕರನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಆಗಾಗ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆ ಮತ್ತು ಘರ್ಷಣೆಗಳು ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಎಷ್ಟು ಗಂಭೀರವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದರೆ ಎರಡೂ ದೇಶಗಳ ಸೈನಿಕರು ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ.

ಹಾನಿಗೊಂಡ ಪ್ರಸಾದ್ ತಾ ಮೊಯೆನ್ ಥಾಮ್ ದೇವಾಲಯದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ

ದೇವಾಲಯದ ಇತಿಹಾಸವೇನು?
ಪ್ರಸಾದ್ ತಾ ಮೊಯೆನ್ ಥಾಮ್ ದೇವಾಲಯವನ್ನು 12ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಖಮೇರ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಕ್ಕೆ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದ್ದು, ಶಿವನಿಗೆ ಅರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು, ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದವು, ಇದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾಗಿ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿತ್ತು.

ಭೌಗೋಳಿಕ ಮಹತ್ವವೇನು?
ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಡಾಂಗ್ರೆಕ್ ಪರ್ವತಗಳಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಕಣಿವೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಖೋರಾಟ್ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದ ಬಯಲು ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ಥಳವು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದಲೂ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳದಿಂದ ಗಡಿಯಾಚೆಗಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಎರಡೂ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಭದ್ರತಾ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಎರಡೂ ದೇಶಗಳು ಈ ದೇವಾಲಯ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುತ್ತವೆ.

ದೇವಾಲಯದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು
ಪ್ರಸಾದ್ ತಾ ಮೊಯೆನ್ ಥಾಮ್ ದೇವಾಲಯವು ಖಮೇರ್ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಶೈಲಿಯ ಒಂದು ಮೇರುಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಲ್ಯಾಟರೈಟ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಬಲವಾದ ಮತ್ತು ಬಾಳಿಕೆ ಬರುವ ಜೇಡಿಮಣ್ಣಿನಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.ಆದರೆ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮರಳುಗಲ್ಲನ್ನು ಸಹ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಆಯತಾಕಾರದ ಆಕಾರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಇದರ ಮುಖ್ಯ ದ್ವಾರವು ದಕ್ಷಿಣದ ಕಡೆಗೆ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಇದು ಖಮೇರ್ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಸಾಮಾನ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಖಮೇರ್ ದೇವಾಲಯಗಳು ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಮುಖ ಮಾಡಿವೆ.

ವಿವಾದ ಹೇಗೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು?
ಫೆಬ್ರವರಿ 2025 ರಲ್ಲಿ, ಕೆಲವು ಕಾಂಬೋಡಿಯನ್ ಸೈನಿಕರು ದೇವಾಲಯದ ಬಳಿ ತಲುಪಿ ಅಲ್ಲಿ ನಿಂತು ತಮ್ಮ ರಾಷ್ಟ್ರಗೀತೆಯನ್ನು ಹಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿದ್ದ ಥಾಯ್ ಸೈನಿಕರು ಇದಕ್ಕೆ ಆಕ್ಷೇಪ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದು, ಇದು ಎರಡೂ ಕಡೆಯವರ ನಡುವೆ ವಾಗ್ವಾದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಥಾಯ್ ಪ್ರಜೆಯೊಬ್ಬರು ಈ ಇಡೀ ಘಟನೆಯ ವಿಡಿಯೋ ಮಾಡಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಿದ್ದು, ಇದು ವಿಷಯವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಉಲ್ಬಣಗೊಳಿಸಿತು.

ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸುದ್ದಿಗಳಿಗಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ