Nobel Prize 2022 ಇಂದು ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಘೋಷಣೆ: ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ತಿಳಿದಿರಬೇಕಾದ 5 ಸಂಗತಿಗಳು
ವೈದ್ಯಕೀಯ, ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ, ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ, ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಗಾಗಿ ನೀಡುವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಶ್ರೀಮಂತ ಸ್ವೀಡಿಷ್ ಕೈಗಾರಿಕೋದ್ಯಮಿ ಮತ್ತು ಡೈನಮೈಟ್ ಸಂಶೋಧಕ ಆಲ್ಫ್ರೆಡ್ ನೊಬೆಲ್ ಅವರ ಇಚ್ಛೆಯಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು
Updated on: Oct 03, 2022 | 1:29 PM
ಅಕ್ಟೋಬರ್ ತಿಂಗಳು ಅಂದರೆ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (Nobel prizes) ಘೋಷಣೆಯ ತಿಂಗಳು. ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತವಿರುವ ಅಸಾಮಾನ್ಯ ಸಾಧನೆಗೈದ ವಿಜ್ಞಾನಿ,ಲೇಖಕ, ಅರ್ಥ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ನಾಯಕರಿಗೆ ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. 6 ದಿನ, 6 ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಘೋಷಿಸುವುದು ವಿಶೇಷ. ಈ ಈ ವರ್ಷದ ನೊಬೆಲ್ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ಸೋಮವಾರ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಸಾಧಕರಿಗೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಘೋಷಣೆಯಾಗಲಿದೆ. ಇದಾದ ನಂತರ ಮಂಗಳವಾರ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ, ಬುಧವಾರ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಗುರುವಾರ ಸಾಹಿತ್ಯ ವಲಯದ ಸಾಧಕರಿಗೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಘೋಷಣೆ ಆಗುತ್ತದೆ. 2022 ರ ನೊಬೆಲ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಶುಕ್ರವಾರ ಮತ್ತು ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 10 ರಂದು ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗುವುದು.
ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದು ಯಾರು?
ವೈದ್ಯಕೀಯ, ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ, ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ, ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಗಾಗಿ ನೀಡುವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಶ್ರೀಮಂತ ಸ್ವೀಡಿಷ್ ಕೈಗಾರಿಕೋದ್ಯಮಿ ಮತ್ತು ಡೈನಮೈಟ್ ಸಂಶೋಧಕ ಆಲ್ಫ್ರೆಡ್ ನೊಬೆಲ್ ಅವರ ಇಚ್ಛೆಯಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ನೊಬೆಲ್ ಮರಣದ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ 1901 ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಪ್ರತಿ ಬಹುಮಾನವು 10 ಮಿಲಿಯನ್ ಕ್ರೋನರ್ (ಸುಮಾರು $900,000) ಮೌಲ್ಯದ್ದಾಗಿದೆ.ಇದನ್ನು ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ ಮತ್ತು ಚಿನ್ನದ ಪದಕದೊಂದಿಗೆ ಡಿಸೆಂಬರ್ 10 ರಂದು ಪ್ರದಾನ ಮಾಡಲಾಗುವುದು. 1896 ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಇದೇ ದಿನ ನಿಧನರಾಗಿದ್ದರು. ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ನೀಡುವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಆಲ್ಫ್ರೆಡ್ ನೊಬೆಲ್ ಅವರ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಸ್ವೀಡನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು 1968 ರಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಡನ್ ನ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನೀಡುತ್ತದೆ. 1901 ಮತ್ತು 2021 ರ ನಡುವೆ, ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ 609 ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಯಾರು ಅರ್ಹರು?
ನೊಬೆಲ್ ಕಾನೂನುಗಳು ತೀರ್ಪುಗಾರರು ತಮ್ಮ ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು 50 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಚರ್ಚಿಸುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುತ್ತವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ 2022 ಕ್ಕೆ ತೀರ್ಪುಗಾರರು ತಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಶಾರ್ಟ್ ಲಿಸ್ಟ್ಗಳಲ್ಲಿ ಯಾರಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವು ಖಚಿತವಾಗಿ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು ಇದು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ತೀರ್ಪುಗಾರರು ಪ್ರಕಟಣೆಗಳ ಮೊದಲು ವಿಜೇತರ ಬಗ್ಗೆ ಸುಳಿವುಗಳನ್ನು ನೀಡುವಂತಿಲ್ಲ. ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಬುಕ್ಕಿಗಳು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸಂಭವನೀಯ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯ ನೊಬೆಲ್ ವಿಜೇತರ ಮೇಲೆ ಬೆಟ್ ಕಟ್ಟುತ್ತಾರೆ.
ಯಾರು ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡಬಹುದು?
ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಲು ಅರ್ಹರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು, ಶಾಸಕರು, ಹಿಂದಿನ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತರು ಮತ್ತು ಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು 50 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ರಹಸ್ಯವಾಗಿಡಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಅವುಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವವರು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ತಮ್ಮ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಾರೆ
ನಾರ್ವೆಗೂ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೂ ಏನು ಸಂಬಂಧ?
ನೊಬೆಲ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನಾರ್ವೆಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇತರ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಲ್ಫ್ರೆಡ್ ನೊಬೆಲ್ ಬಯಸಿದ್ದು ಹೀಗೆ. ಇದಕ್ಕಿರುವ ನಿಖರ ಕಾರಣಗಳು ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅವನ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಡನ್ ಮತ್ತು ನಾರ್ವೆ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡವು, ಅದು 1905 ರಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬಹುಮಾನದ ಹಣವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಸ್ಟಾಕ್‌ಹೋಮ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ನೊಬೆಲ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಮತ್ತು ಓಸ್ಲೋ ಸ್ವತಂತ್ರ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸಮಿತಿಯ ನಡುವೆಯೂ ತಿಕ್ಕಾಟ ನಡೆಯುವುದುಂಟು.
ನೊಬೆಲ್ ಸಿಗಬೇಕಾದರೆ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು?
ಮೊದಲು ಇರಬೇಕಾದುದು ತಾಳ್ಮೆ. ನೊಬೆಲ್ ತೀರ್ಪುಗಾರರಿಂದ ತಮ್ಮ ಕೆಲಸವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದಶಕಗಳವರೆಗೆ ಕಾಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಮಾನವಕುಲಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡಿದವರಿಗೆ ನೀಡಬೇಕೆಂದು ನೊಬೆಲ್ ಉಯಿಲಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸಮಿತಿಯು ಮಾತ್ರ ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಪುರಸ್ಕರಿಸುತ್ತದೆ.
