ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥ ತಾಯಿಗೂ ಮಗು ಪೋಷಣೆಯ ಹಕ್ಕು ಇದೆ: ಪಂಜಾಬ್ ಮತ್ತು ಹರಿಯಾಣ ಹೈಕೋರ್ಟ್
ತಾಯಿಯ ಮಡಿಲು ಒಂದು ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ತೊಟ್ಟಿಲು, ಅಲ್ಲಿ ಮಗುವಿನ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣವನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಮಗುವಿನ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ತಾಯಿಯ ಆರೈಕೆ ಮತ್ತು ವಾತ್ಸಲ್ಯ ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಎಂದು ಪಂಜಾಬ್ ಮತ್ತು ಹರಿಯಾಣ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ.
ತಾಯಿಯ ಮಡಿಲು ಒಂದು ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ತೊಟ್ಟಿಲು, ಅಲ್ಲಿ ಮಗುವಿನ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣವನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಮಗುವಿನ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ತಾಯಿಯ ಆರೈಕೆ ಮತ್ತು ವಾತ್ಸಲ್ಯ ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ ಪಂಜಾಬ್ ಮತ್ತು ಹರಿಯಾಣ ಹೈಕೋರ್ಟ್, ತಂದೆಯ ಸುಪರ್ದಿಯಲ್ಲಿದ್ದ 2ವರ್ಷದ ಮಗುವನ್ನು ತಾಯಿ ಸುಪರ್ದಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸುವಂತೆ ಆದೇಶಿಸಿತು. ಪತಿ ಮತ್ತು ಅತ್ತೆ-ಮಾವನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ 2 ವರ್ಷದ ಮಗುವನ್ನು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರವಾಗಿ ಪೋಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿ ತಾಯಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದ ಹೇಬಿಯಸ್ ಕಾರ್ಪಸ್ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಿದ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಈ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತು. ತಾಯಿಯೊಬ್ಬಳು ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥಳಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ ಅಪ್ರಾಪ್ತ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಗುವಿನ ಲಾಲನೆ, ಪಾಲನೆ ಮಾಡುವ ಹಕ್ಕು ಆಕೆಗೆ ಇದೆ ಎಂದು ಕೋರ್ಟ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ.
ಪತಿ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಅತ್ತೆ-ಮಾವಂದಿರ ಬಳಿಯಿಂದ ತನ್ನ 2 ವರ್ಷದ ಮಗುವನ್ನು ತನ್ನ ಸುಪರ್ದಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸುವಂತೆ ಕೋರಿ ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬರು ಕೋರ್ಟ್ಗೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. ಕೋರ್ಟ್ ಅರ್ಜಿ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡಾಗ ವಾದ ಆರಂಭಿಸಿದ ಅರ್ಜಿದಾರರ ಪರ ವಕೀಲರು, ವರದಕ್ಷಿಣೆ ಬೇಡಿಕೆಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಾಕಷ್ಟು ಕಿರುಕುಳವನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಯಿತು. ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಆಕೆಯ ಪತಿ ಮತ್ತು ಆತನ ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರು ಆಕೆಯನ್ನು ಥಳಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಅತ್ತಿಗೆ ತನ್ನ ಮುಖಕ್ಕೆ ಕಪಾಳಮೋಕ್ಷ ಮಾಡಿದ್ದಲ್ಲದೆ ಪತಿಯ ಮನೆಯಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲಾಯಿತು. ಈ ವೇಳೆ ತನ್ನ ಮಗುವನ್ನು ತನ್ನೊಂದಿಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರೂ ಪ್ರತಿವಾದಿಗಳು ಹಠಮಾರಿತನದಿಂದ ತಮ್ಮ ಬಳಿಯೇ ಇರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಅರ್ಜಿದಾರರು ವಾದಿಸಿದರು.
ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಬಿಯಸ್ ಕಾರ್ಪಸ್ ರಿಟ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಅರ್ಜಿದಾರರು ವಾದಿಸಿದರು. ಏಕೆಂದರೆ ಒಬ್ಬ ಪೋಷಕರ ಸೂಚನೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಹೇಬಿಯಸ್ ಕಾರ್ಪಸ್ ಅನ್ನು ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ವಿರುದ್ಧ ಹೊರಡಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಸುಪರ್ದಿ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಮಗುವಿನ ಕಲ್ಯಾಣವು ಮಾತ್ರ ಸಂಬಂಧಿತ ಪರಿಗಣನೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ವಾದಿಸಿದರು. ಮಗುವಿನ ಕಲ್ಯಾಣವು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಮಗುವು ಸುಮಾರು 2 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನದ್ದಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು ತಾಯಿಯ ಆಹಾರದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣ ಮಗುವನ್ನು ತಾಯಿಯ ಸುಪರ್ದಿ ಒಪ್ಪಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಅರ್ಜಿದಾರರು ವಾದಿಸಿದರು.
ಹಿಂದೂ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಮತ್ತು ಗಾರ್ಡಿಯನ್ಶಿಪ್ ಕಾಯ್ದೆ (ಮಕ್ಕಳ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ರಕ್ಷಕನ ನೇಮಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ) 1956 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 6ರ ಪ್ರಕಾರ, ಅಪ್ರಾಪ್ತ ಮಗು 5 ವರ್ಷಗಳ ಒಳಗಿದ್ದರೆ ಅದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಾಯಿಯ ಬಳಿ ಇರಬೇಕು ಎಂದು ಅರ್ಜಿದಾರರು ವಾದಿಸಿದರು. ಇದೇ ವೇಳೆ ವಾದ ಮಂಡಿಸಿದ ಪ್ರತಿವಾದಿಗಳು, ಅರ್ಜಿದಾರರು ಖಿನ್ನತೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಎಂದು ವಾದಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲದೆ ತಡರಾತ್ರಿ ಪಾರ್ಟಿಗಳನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಮದ್ಯಪಾನದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಮಗುವಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ಆಹಾರ ಅಥವಾ ತಾಯಿಯ ಆಹಾರವನ್ನು ನೀಡದೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಕಾಳಜಿ ವಹಿಸಲು ವಿಫಲರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಮಗುವನ್ನು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ದಾಖಲಿಸಬೇಕಾಯಿತು ಎಂದು ಅವರು ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅರ್ಜಿದಾರರು ಮದುವೆಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿಯೇ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. ಮಗುವು ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಪಾಲನೆಯಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಮಗುವನ್ನು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರವಾಗಿ ಬಂಧಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ವಾದಿಸಿದರು.
ವಾದ ಪ್ರತಿವಾದಗಳನ್ನು ಆಲಿಸಿದ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಜಸ್ಜಿತ್ ಸಿಂಗ್ ಬೇಡಿ ಅವರಿದ್ದ ಏಕಸದಸ್ಯ ಪೀಠವು ಮಗುವನ್ನು ತಾಯಿಯ ಸುಪರ್ದಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸುವಂತೆ ಆದೇಶಿಸಿತು. ಹೇಬಿಯಸ್ ಕಾರ್ಪಸ್ ರಿಟ್ ಅನ್ನು ಒಬ್ಬ ಪೋಷಕರು ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ವಿರುದ್ಧ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಮಗುವಿನ ಕಸ್ಟಡಿ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರವೇ ಅಥವಾ ಅಲ್ಲವೇ ಮತ್ತು ಮಗು ಪ್ರಸ್ತುತ ಯಾರ ಸುಪರ್ದಿಯಲ್ಲಿರಬೇಕು ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಕರ್ತವ್ಯವಾಗಿದೆ. ಮಗುವಿನ ಪ್ರಸ್ತುತ ಆರೈಕೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ತಾಯಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಬೇಕು ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿತು.
“ಅಪ್ರಾಪ್ತ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಗುವಿನ ಆಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣದ ಬಗ್ಗೆ ತಾಯಿಯ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ವಾತ್ಸಲ್ಯದ ಮಾನ್ಯತೆಯ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ ನಿರ್ಣಯಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ತಾಯಿಯ ಮಡಿಲು ಒಂದು ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ತೊಟ್ಟಿಲು, ಅಲ್ಲಿ ಮಗುವಿನ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣವನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಪರ್ಯಾಯವಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಮಗುವಿನ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ತಾಯಿಯ ಆರೈಕೆ ಮತ್ತು ವಾತ್ಸಲ್ಯ ಅತ್ಯಗತ್ಯ” ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ.
ಪ್ರತಿವಾದಿಗಳು ಅರ್ಜಿದಾರರ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯ ವಿರುದ್ಧವೂ ವಾದಿಸಿದ್ದರಿಂದ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ 2017ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 21 (2) ಅನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದೆ. ಕಾಯ್ದೆ ಪ್ರಕಾರ, ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಆರೈಕೆ, ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಅಥವಾ ಪುನರ್ವಸತಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಮಹಿಳೆಯ ಮೂರು ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಗುವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಂತಹ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅವಳಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವ ಮನೋವೈದ್ಯರು, ಮಹಿಳೆಯ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಇತರರು ಒದಗಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದ್ದರೆ, ಮಹಿಳೆಯ ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯಿಂದ ಮಗುವಿಗೆ ಹಾನಿಯುಂಟುಮಾಡುವ ಅಪಾಯವಿದೆ ಅಥವಾ ಅದು ಮಗುವಿನ ಆಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತೆಗಾಗಿ ಮಗುವನ್ನು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಮಹಿಳೆಯಿಂದ ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಬೇರ್ಪಡಿಸತಕ್ಕದ್ದು.
ಅದರಂತೆ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು, “ಪ್ರಸ್ತುತ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ, ಅರ್ಜಿದಾರರು ಯಾವುದೇ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಆರೈಕೆ ಅಥವಾ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ ಅವಳು ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಕೇವಲ 2 ವರ್ಷ ಮತ್ತು 3 ತಿಂಗಳ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಗುವಿನ ಸುಪರ್ದಿಗೆ ನಿರಾಕರಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಸಮರ್ಥನೀಯ ಕಾರಣವಿಲ್ಲ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಮಗುವಿನ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ತಾಯಿಯಾಗಿರುವ ಅರ್ಜಿದಾರರಿಗೆ ಸುಪರ್ದಿಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವುದು ಮಗುವಿನ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ತಾಯಿಯ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೂ ಹಾನಿಕಾರಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
ಮತ್ತಷ್ಟು ದೇಶ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಓದಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
Published On - 8:02 am, Thu, 10 November 22