ಸೆರಮ್, ಭಾರತ್ ಬಯೋಟೆಕ್ ನಂತರ ಕೊವಿಡ್ ಲಸಿಕೆ ತಯಾರಿಸಲಿದೆ ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇ; ಹೇಗಿದೆ ಸಿದ್ಧತೆ?

ಕೆನಡಾದ ಮೂಲದ ಬಯೋಟೆಕ್ ಕಂಪನಿ ಪ್ರಾವಿಡೆನ್ಸ್ ಥೆರಪೂಟಿಕ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಒಪ್ಪಂದದ ನಂತರ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಖಾಸಗಿ ಲಸಿಕೆ ತಯಾರಕ ಹೈದರಾಬಾದ್ ಮೂಲದ ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಕೊವಿಡ್ ಲಸಿಕೆಯೊಂದನ್ನು ತಯಾರಿಸಲಿದೆ. ಪ್ರಾವಿಡೆನ್ಸ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಜೊತೆಗೆ ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇ ಪ್ರಸ್ತುತ ಒಂದೆರಡು ಕೊವಿಡ್ ಲಸಿಕೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತಿದೆ. ಅದೇ ವೇಳೆ ಜಾನ್ಸನ್ ಆಂಡ್ ಜಾನ್ಸನ್‌ ಕಂಪನಿಯ ಏಕ-ಡೋಸ್ ಕೊವಿಡ್ ಲಸಿಕೆಗಾಗಿ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಉತ್ಪಾದನಾ ಒಪ್ಪಂದದ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸಂಭಾವ್ಯ ಕೊವಿಡ್- 19 ಲಸಿಕೆ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿದ ಭಾರತದ ಆರಂಭಿಕ ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಒಂದಾಗಿದೆ.

ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇ ಪ್ರಸ್ತುತ ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ (ಡಬ್ಲ್ಯುಎಚ್‌ಒ)ಯ ಎ ಪೂರ್ವ-ಅರ್ಹ ಎಂಟು ಲಸಿಕೆಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಟೆಟನಸ್​, ದಡಾರ ಮತ್ತು ರುಬೆಲ್ಲಾ, ಪೆಂಟಾವಲೆಂಟ್ ಲಸಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಹಾವಿನ ವಿಷ ತಡೆಯುವ ಲಸಿಕೆಗಳಿದ್ದು 100 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಡಾ.ವಿ.ವಿ.ಕೆ ರಾಜು ಮತ್ತು ಜಿ.ಎ.ಎನ್. ರಾಜು 1953 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಜೈವಿಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಕಂಪನಿಯಾಗಿ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದು ಪಿತ್ತಜನಕಾಂಗದ ಸಾರಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟುವಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಯುವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.

ಇದು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗವನ್ನು (ಈಗ ಲಸಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ವಿಭಾಗ) ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದು 1962ಕ್ಕಿಂತ ಹಿಂದೆಯೇ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಡಿಪಿಟಿ ಲಸಿಕೆಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ರಕ್ತ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟುವಿಕೆ ತಡೆಯುವ ಹೆಪಾರಿನ್ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿತು. 1960 ಮತ್ತು 1970 ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ, ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇ ಕೆಮ್ಮು ಮತ್ತು ಜೀರ್ಣಕಾರಿ ಕಿಣ್ವಗಳು, ಆಂಟಿ-ಟೆಟನಸ್ ಸೀರಮ್, ಟಿಬಿ ವಿರೋಧಿ ಔಷಧಗಳು, ಟಿಟಿ ಮತ್ತು ಡಿಟಿಪಿ ಲಸಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಫಾರ್ಮುಲೇಷನ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿತು. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಗ್ಲ್ಯಾಕ್ಸೊ ಸ್ಮಿತ್‌ಕ್ಲೈನ್‌ಗೆ ಗುತ್ತಿಗೆ ತಯಾರಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದೆ. 2008 ರಿಂದ,ಇದು ಪೆಂಟಾವಲೆಂಟ್ (DTP Hib HepB) ಲಸಿಕೆಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.

1964 ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟನ್ ಮೂಲದ ಫಾರ್ಮಾ ಕಂಪನಿಯಾದ ಇವಾನ್ಸ್ ಮೆಡಿಕಲ್ಸ್ ಗ್ಲಾಕ್ಸೊ ಸ್ಮಿತ್‌ಕ್ಲೈನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನಗೊಂಡು ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಶೇ 40 ರಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. ಇದನ್ನು 1995 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರವರ್ತಕರು ಮರಳಿ ಖರೀದಿಸಿದರು.

Securing health & wellbeing of our citizens!

GoI has finalised agreement with @biological_e for 30 cr doses of its #COVID19Vaccine candidate, undergoing phase 3 clinical trial.

₹1500 cr would be paid in advance for stockpiling of doses between Aug-Dechttps://t.co/ozlNQyINUr

— Dr Harsh Vardhan (@drharshvardhan) June 3, 2021

ಕೊವಿಡ್ 19 ಲಸಿಕೆ ಗುರಿ ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಆಗಸ್ಟ್ 13 ರಂದು ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇಗೆ ಕೊವಿಡ್ ಲಸಿಕೆಗೆ ಪರವಾನಗಿ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಇದನ್ನು ಹೂಸ್ಟನ್ ಮೂಲದ ಆರೋಗ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಬೇಲರ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದೆ. ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಲಸಿಕೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿತು.

“ಈ ಒಪ್ಪಂದವು ಕೈಗೆಟುಕುವ ಲಸಿಕೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಇತರ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ-ಆದಾಯದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕಂಪನಿಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರ ಮೊಮ್ಮಗಳು ಮತ್ತು ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕ ಮಹೀಮಾ ದತ್ಲಾ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

“ಲಸಿಕೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರೆ, ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಹಲವಾರು ನೂರು ಮಿಲಿಯನ್ ಲಸಿಕೆಗಳನ್ನು ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ನಾವು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತೇವೆ” ಎಂದು ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇ ಲಸಿಕೆ ಉಪಕ್ರಮದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿರುವ ಬಯೋಇ ಹೋಲ್ಡಿಂಗ್ಸ್ ಇಂಕ್‌ನ ನಿರ್ದೇಶಕ ನರೇಂದರ್ ದೇವ್ ಮಾಂಟೆನಾ ಈ ಸಹಯೋಗದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಇದೇ ದಿನ ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇ ಜಾನ್ಸೆನ್ ಫಾರ್ಮಾಸ್ಯುಟಿಕಾ ಎನ್​ವಿಯೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತು.

ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಆ ಎರಡು ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಒಂದು ವಾರದೊಳಗೆ ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇ ಅಮೆರಿಕದ ಅಕಾರ್ನ್ ಇಂಕ್ ನ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಅಕಾರ್ನ್ ಇಂಡಿಯಾವನ್ನು ಖರೀದಿಸಿತು. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಅಕಾರ್ನ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಪಾವೊಂಟಾ ಸಾಹಿಬ್ ಸ್ಥಾವರದಲ್ಲಿನ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ವಾಣಿಜ್ಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಲಸಿಕೆಗಳ ತಯಾರಿಕೆಗಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತು. ಸ್ಟೆರೈಲ್ ಚುಚ್ಚುಮದ್ದಿನ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸೌಲಭ್ಯವು 14 ಎಕರೆ ಆವರಣದಲ್ಲಿ 39,000 ಚದರ ಮೀಟರ್ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಸುಮಾರು 135 ದಶಲಕ್ಷ ಯೂನಿಟ್‌ಗಳ ವಾರ್ಷಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇನ್ನೂ 30 ದಶಲಕ್ಷ ಘಟಕಗಳನ್ನು ತಕ್ಷಣ ವಿಸ್ತರಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.

ಈ ಖರೀದಿಯು ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 1 ಬಿಲಿಯನ್ ಡೋಸ್‌ಗಳಷ್ಟು ಒಟ್ಟಾರೆ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸೆರಮ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ವರ್ಷಕ್ಕೆ 1.6 ಶತಕೋಟಿ ಡೋಸ್‌ಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಇನ್ನೂ 1 ಬಿಲಿಯನ್ ಡೋಸ್‌ಗಳಷ್ಟು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಯಾವುದೇ ಭಾರತೀಯ ಲಸಿಕೆ ತಯಾರಕರು 100 ಕೋಟಿ ಡೋಸ್ ಲಸಿಕೆಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ.

ಸ್ವಂತ ಲಸಿಕೆ

ನವೆಂಬರ್ ವೇಳೆಗೆ, ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇ ತನ್ನ ಕೊವಿಡ್ 19 ಉಪಘಟಕ ಲಸಿಕೆ ಹಂತ I / II ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಡ್ರಗ್ಸ್ ಕಂಟ್ರೋಲರ್ ಜನರಲ್ (ಡಿಜಿಸಿಐ) ಅನುಮೋದನೆಯ ನಂತರ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಲಸಿಕೆಯು ಬಿಸಿಎಮ್ ವೆಂಚರ್ಸ್, ಬೇಲರ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಮೆಡಿಸಿನ್‌ನ ಸಂಯೋಜಿತ ವಾಣಿಜ್ಯೀಕರಣ ತಂಡದಿಂದ ಡೈನಾವಾಕ್ಸ್‌ನ ಸುಧಾರಿತ ಸಹಾಯಕ ಸಿಪಿಜಿ 1018 ನಿಂದ ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆದ ಆಂಟಿಜನ್ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಇದುಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರತಿಕಾಯಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಪ್ರತಿರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಕಂಪನಿಯ ಕೊವಿಡ್ ಲಸಿಕೆಯು ಪ್ರೋಟೀನ್ ಆಂಟಿಜೆನ್, SARS-CoV-2 ಸ್ಪೈಕ್ ಪ್ರೋಟೀನ್‌ನ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಲಸಿಕೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ಇದನ್ನು adjuvant Alhydrogel (Alum) ಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತೊಂದು ಅನುಮೋದಿತ adjuvant CpG 1018 ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಾಬೀತಾದ ಪುನರ್ಸಂಯೋಜಕವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ- ಜೀವಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ ರೋಗನಿರೋಧಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಪ್ರೋಟೀನ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. 18-65 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಸುಮಾರು 360 ಆರೋಗ್ಯಕರ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ಡೋಸ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಯಿತು.ಡೋಸ್‌ಗಳ ನಡುವೆ 28 ದಿನಗಳ ಮಧ್ಯಂತರವನ್ನು ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಫೆಬ್ರವರಿ 2021 ರೊಳಗೆ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಲಭ್ಯವಾಗಬೇಕಿತ್ತು.

ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಸಿಇಪಿಐ (Coalition for Epidemic Preparedness Innovations), ಕಡಿಮೆ ಆದಾಯದ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಲಸಿಕೆಗಳ ಸಮನಾದ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಡಬ್ಲ್ಯುಎಚ್‌ಒನ ಕೋವಾಕ್ಸ್ ಪಾಲುದಾರರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ.ಲಸಿಕೆ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ₹5 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್  ನಿಧಿಯೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಹಕರಿಸಿತು. ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಧನಸಹಾಯದ ಭರವಸೆ 2021 ರಲ್ಲಿ 100 ಮಿಲಿಯನ್ ಡೋಸ್‌ಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಲು 2021 ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ, ಲಸಿಕೆಯು ಹಿಂದಿನ ಹಂತದ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ ಹಂತ III ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಡ್ರಗ್ಸ್ ಸ್ಟ್ಯಾಂಡರ್ಡ್ ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಆರ್ಗನೈಸೇಶನ್ (ಸಿಡಿಎಸ್ಕೊ) – ವಿಷಯ ತಜ್ಞರ ಸಮಿತಿ (ಎಸ್‌ಇಸಿ) ಯಿಂದ ಅನುಮೋದನೆ ಪಡೆಯಿತು. ಮೂರನೇ ಹಂತದ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು 18 ರಿಂದ 80 ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಸುಮಾರು 1,268 ಆರೋಗ್ಯಕರ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ 15 ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಜಾಗತಿಕ ಹಂತ III ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ನಡೆಸಲು ಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಂಪನಿಯು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಯೋಜಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಆಗಸ್ಟ್‌ನಿಂದ ತಿಂಗಳಿಗೆ 75 ದಶಲಕ್ಷದಿಂದ 80 ದಶಲಕ್ಷ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಮೂಲಗಳು ತಿಳಿಸಿವೆ.

ಒಪ್ಪಂದಗಳು

ಪ್ರಾವಿಡೆನ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಒಪ್ಪಂದದೊಂದಿಗೆ, ಕ್ಯಾಂಡಿಯನ್ ಕಂಪನಿಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಎಂಆರ್‌ಎನ್‌ಎ ಲಸಿಕೆಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇ ಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವರ್ಗಾವಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲಿದ್ದು, 2022 ರಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 600 ಮಿಲಿಯನ್ ಡೋಸ್‌ಗಳ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು 1 ಬಿಲಿಯನ್ ಡೋಸ್‌ಗಳ ಗುರಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಎಂಆರ್‌ಎನ್‌ಎ ಲಸಿಕೆ ಮತ್ತು ಬಯೋಲಾಜಿಕ್ಕ ಇ ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆದ ಇತರ ನ್ಯಾಯವ್ಯಾಪ್ತಿಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಇ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಕೆಲವೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹೊರಬೀಳಲಿದೆ ಇನ್ನೊಂದು ಕೊವಿಡ್​ 19 ಲಸಿಕೆ; ಹೈದರಾಬಾದ್ ಮೂಲದ ಕಂಪನಿಗೆ ಈಗಲೇ ಮುಂಗಡ ಹಣ ನೀಡಿದ ಕೇಂದ್ರ  

Published On - 1:53 pm, Thu, 3 June 21