ಕುತೂಹಲಕಾರಿ ಲಕ್ಷಣ..! ಬಿಜೆಪಿಯೇತರ ಪಕ್ಷಗಳ ಆಡಳಿತ ಇರುವ ಕೇರಳ, ಪಂಜಾಬ್, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಹದಗೆಟ್ಟಿರುವ ಆರ್ಥಿಕ ಆರೋಗ್ಯ
Analysis of Non BJP Ruled States Economy: ಭಾರತೀಯ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಬಜೆಟ್ಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿ ಮಂಡಿಸಲಾದ ವರದಿಯೊಂದರ ಪ್ರಕಾರ ಬಿಜೆಪಿ ಆಡಳಿತದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ‘State Budgets in India: Observational Time Trend Analysis from 1990 to 2020’ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಈ ವಿಚಾರಗಳಿವೆ.
ಸಬ್ಸಿಡಿ ಗ್ಯಾಸ್ ಸಿಲಿಂಡರ್ಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಉಚಿತ ಬಸ್ ಪಾಸ್ಗಳವರೆಗೆ; ನಿರುದ್ಯೋಗ ಭತ್ಯೆಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ನೇರ ನಗದು ಹಂಚಿಕೆವರೆಗೆ; ಉಚಿತ ನೀರಿನಿಂದ ಹಿಡಿದು ಉಚಿತ ವಿದ್ಯುತ್ವರೆಗೆ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಕಳೆದ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತದಾರರನ್ನು ಓಲೈಸಲು ಸಕಲ ಭರವಸೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿವೆ. ತನ್ನ ಐದು ಗ್ಯಾರಂಟಿ (5Gs) ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸಿನ ನಂತರ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಈ ಹಸಿಹಸಿ ಭರವಸೆಗಳ ನಾಯಕತ್ವ ವಹಿಸಿದೆ. ಆದರೆ, ಭರವಸೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು ಸುಲಭವಾದರೂ, ರಾಜ್ಯದ ಆರ್ಥಿಕ ಆರೋಗ್ಯದ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಅದನ್ನು ಈಡೇರಿಸುವುದು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಈಗ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಕಲಿಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಎಲ್ಲಾ ನಂತರ, ಯಾವಾಗಲೂ ಸೀಮಿತ ಹಣವಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮವಾದದನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯಿಂದ ಖರ್ಚು ಮಾಡಬೇಕು. ವಿಚಿತ್ರವೆಂದರೆ, ನಮ್ಮ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ಒಂದು ವರ್ಗವು ಕಾಳಜಿ ವಹಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅವರಿಗೊಂದು ಕನ್ನಡಿ ಇಲ್ಲಿದೆ.
ಇಎಸಿ-ಪಿಎಂ (ಪ್ರಧಾನಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸಲಹಾ ಸಮಿತಿ) ಸದಸ್ಯರಾದ ಡಾ ಶಮಿಕಾ ರವಿ ಮತ್ತು ಇಂಡಿಯನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ನ (ಐಎಸ್ಐ) ಡಾ ಮುದಿತ್ ಕಪೂರ್ ಅವರು ‘ಭಾರತದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಬಜೆಟ್ಗಳು’ ಎಂಬ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ (‘State Budgets in India: Observational Time Trend Analysis from 1990 to 2020’) ಭಾರತೀಯ ರಾಜ್ಯಗಳ ಹಣಕಾಸಿನ ಆರೋಗ್ಯ ತಪಾಸಣೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಸಮಯದ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಆದಾಯ, ವೆಚ್ಚ ಮತ್ತು ಬಂಡವಾಳದ ವೆಚ್ಚಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಈ ಆರ್ಥಿಕ ಪತ್ರಿಕೆಯು ಕಳೆದ ಮೂವತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳ ಹಣಕಾಸಿನ ಪಥದ ಬಗ್ಗೆ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಎಸೆದಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಪಂಜಾಬ್ ಮತ್ತು ಹರಿಯಾಣ ರಾಜ್ಯಗಳು 90 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು ಆದರೆ 2000 ರ ನಂತರ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಬದಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅದು ನಮಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. “ಒಂದು ದಶಕದಲ್ಲಿ ಋಣಾತ್ಮಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಭಾರತದ ಏಕೈಕ ರಾಜ್ಯವಾಗಿ ಬಿಹಾರ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಬಿಹಾರದ ನೈಜ ತಲಾ ಆದಾಯವು 1990 ರಿಂದ 2005 ರವರೆಗೆ ಬದಲಾಗದೆ ಇತ್ತು” ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನವು ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯೇತರ ವೆಚ್ಚದ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು
ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ, ಅಧ್ಯಯನವು ರಾಜ್ಯಗಳ ಖರ್ಚು ಅಭ್ಯಾಸಗಳು ಅಥವಾ ಒತ್ತಾಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಇಣುಕುನೋಟವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಮಾಡಿದ ವೆಚ್ಚವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಅಥವಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ನಮಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸೇವೆಗಳ ಮೇಲಿನ ವೆಚ್ಚವು ‘ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವೆಚ್ಚ’ವಾಗಿದೆ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯೇತರ ವೆಚ್ಚವು ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಸಂಬಳ, ಬಡ್ಡಿ ಪಾವತಿ ಸಾಲ ಸೇವೆಗಳು, ಪಿಂಚಣಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ‘ಕಡ್ಡಾಯ ವೆಚ್ಚ’ಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಖರ್ಚು ಮಾಡುವ ಯಾವುದೇ ರಾಜ್ಯವು ಉತ್ತಮ ಹಣಕಾಸಿನ ಆರೋಗ್ಯದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವೆಚ್ಚದ ಪಾಲು 1990 ರಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು ಶೇಕಡಾ 70 ರಿಂದ 2020 ರಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 60 ಕ್ಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನವು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಕುತೂಹಲಕಾರಿಯಾಗಿ, ಎಲ್ಲಾ ದೊಡ್ಡ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವೆಚ್ಚದ ಪಾಲು ಶೇಕಡಾ 50 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉಳಿದಿದೆ, ಕೇವಲ ಎರಡು ಬಿಜೆಪಿಯೇತರ -ಆಡಳಿತ ರಾಜ್ಯಗಳಾದ ಪಂಜಾಬ್ ಮತ್ತು ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಶೇ.50ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಿದೆ. ಡಾ. ರವಿ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ಇದು ಅವರ ಭವಿಷ್ಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಒಳ್ಳೆಯದಲ್ಲ.
ಬಡ್ಡಿ ಪಾವತಿ ಮತ್ತು ಸಾಲ ಸೇವೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು
ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯೇತರ ವೆಚ್ಚಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಬಡ್ಡಿ ಪಾವತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಲ ಸೇವೆಯ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ, ಇದು 1990-91ರಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 20 ರಿಂದ 2004-05 ರಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 40 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸುಮಾರು ನಿರಾಕರಿಸಿತು. 2020-21ರಲ್ಲಿ ಶೇ.
ಗುಜರಾತ್ನಲ್ಲಿ, 2000-01ರಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 20ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದದ್ದು 2005-06ರಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 50ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಏರಿತು; ನಂತರ ಅದು 2020-21 ರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 20 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕೆ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಕುಸಿಯಿತು. ದೆಹಲಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, 2020-21 ರಲ್ಲಿ ಕುಸಿತವು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿರುವ ಮತ್ತು ಶೇಕಡಾ 10 ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇರುವಂತಹ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಗಮನಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕೇರಳ ಮತ್ತು ಪಂಜಾಬ್ನಲ್ಲಿ, ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಬಡ್ಡಿ ಪಾವತಿ ಮತ್ತು ಸಾಲ ಸೇವೆಯ ಪಾಲು ಏರಿರುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಹಿಮ್ಮುಖ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿದೆ. ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಶೇ.25ರಿಂದ ಶೇ.30ಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಪಂಜಾಬ್ ನಲ್ಲಿ ಶೇ.30ರಿಂದ ಶೇ.40ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿದೆ.
ಇದರಿಂದಾಗಿ ಈ ಎರಡೂ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಕುಸಿತವಾಗಿದೆ. ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಬಡ್ಡಿ ಪಾವತಿ ಮತ್ತು ಸಾಲ ಸೇವೆಯ ಪಾಲು ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿದೆ.
ಲೇಖಕರು: ಸಂದೀಪ್ ಯಾದವ್
(ಇದು ಮೂಲ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಲೇಖನದ ಕನ್ನಡ ಅನುವಾದ)