Kodagu: ಕೊಡಗಿನಲ್ಲಿ ಆನೆ ದಾಳಿಗೆ ಮುಕ್ತಿ, ಹಲವು ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಿದ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ
ಕಾಡು ಆನೆಗಳ ದಾಳಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಹುಲಿಗಳ ಕಾಟವು ಜನರ ಪ್ರಾಣದ ಜೊತೆಗೆ ಜಾನುವಾರುಗಳನ್ನು ಬಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಆದರೆ, ಮಾನವ-ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಶಾಶ್ವತ ಪರಿಹಾರ ಒದಗಿಸುವ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಇಲಾಖೆ ನೀಡಿದ್ದು, ಸಮಸ್ಯೆ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಅನೇಕ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಮಡಿಕೇರಿ: ಕರೊನಾ, ಅತಿವೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಕೊಡಗಿನಾದ್ಯಂತ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಾಮಗಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಯೋಜನೆಗಳ ಮಂಜೂರಾತಿಗೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದ್ದು, ವನ್ಯಜೀವಿ ಮತ್ತು ಮನುಷ್ಯನ ನಡುವೆ ಸಂಘರ್ಷ ಉತ್ತುಂಗಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಕಾಡು ಆನೆಗಳ ದಾಳಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಹುಲಿಗಳ ಕಾಟವು ಜನರ ಪ್ರಾಣದ ಜೊತೆಗೆ ಜಾನುವಾರುಗಳನ್ನು ಬಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಆದರೆ, ಮಾನವ-ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಶಾಶ್ವತ ಪರಿಹಾರ ಒದಗಿಸುವ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಇಲಾಖೆ ನೀಡಿದ್ದು, ಸಮಸ್ಯೆ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಅನೇಕ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಆನೆಗಳು ದಾಳಿ ಮಾಡಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರ ಕಣ್ಗಾವಲು ತಂಡಗಳ ನಿಯೋಜನೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಸುಧಾರಿತ ಸಂಘರ್ಷ-ತಗ್ಗಿಸುವ ಯೋಜನೆಗಳು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. 30-40 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ನಡುವಿನ ವಾರ್ಷಿಕ ಬಜೆಟ್ ಮನುಷ್ಯ-ಆನೆ ಸಂಘರ್ಷಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ಸಂಘರ್ಷ ತಗ್ಗಿಸುವ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
ಈ ವರ್ಷ ನಾಗರಹೊಳೆಯಲ್ಲಿ 22 ಕಿ.ಮೀ, ಮಡಿಕೇರಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ 20 ಕಿ.ಮೀ ಹಾಗೂ ಮಡಿಕೇರಿ ವನ್ಯಜೀವಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ 2 ಕಿ.ಮೀ ಉದ್ದದ ರೈಲ್ವೆ ಬ್ಯಾರಿಕೇಡ್ಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲು ಇಲಾಖೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದೆ. 2023-24ರಲ್ಲಿ ಸೋಲಾರ್ ಬೇಲಿಗಳು ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ನಾಗರಹೊಳೆ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ 25 ಕಿಮೀ ಮತ್ತು ಮಡಿಕೇರಿ ಅರಣ್ಯ ವಿಭಾಗದ 20 ಕಿಮೀ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಿತ ಡಬಲ್ ಟೆಂಟಕಲ್ ಸೋಲಾರ್ ಬೇಲಿಗಳನ್ನು ಹಾಕಲಾಗುವುದು. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಹಲವಾರು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಸೋಲಾರ್ ಬೇಲಿಗಳು (ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 60 ಕಿಮೀ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ) ಪರಿಹಾರ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುವುದು.
ಇದನ್ನು ಓದಿ: ಮಡಿಕೇರಿ: ದಶಕವಾದರೂ ಮುಗಿಯದ ಕೂರ್ಗ್ ಹೆರಿಟೇಜ್ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯ; ಕಾಮಗಾರಿಯಲ್ಲಿ ಅವ್ಯವಹಾರ ಆರೋಪ
ಈ ಸಂಘರ್ಷ ನಿವಾರಣಾ ಯೋಜನೆಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ಸಂಘರ್ಷ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿರುವ ರೈತರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಇಲಾಖೆಯು ವಿಶೇಷ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ರೈತರು ತಮ್ಮ ತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ಸೋಲಾರ್ ಬೇಲಿಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಮತ್ತು ಶೇ.50 ರಷ್ಟು ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಇಲಾಖೆಯು ಭರಿಸಲಿದೆ. ಒಂದು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಸೌರ ಬೇಲಿಗೆ ಅಂದಾಜು ರೂ 2,30,000 ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇಲಾಖೆಯು ರೂ 1,15,000 ಸಹಾಯಧನವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ರೈತರು ಅಥವಾ ಬೆಳೆಗಾರರು ಸಬ್ಸಿಡಿ ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಕೊಡಗು ವಿಭಾಗದ ಸಿಸಿಎಫ್ ಬಿಎನ್ ನಿರಂಜನ್ ಮೂರ್ತಿ ದೃಢಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ವರ್ಷದಿಂದ 50 ರಿಂದ 60 ಕಿ.ಮೀ.ವರೆಗಿನ ಸೋಲಾರ್ ಬೇಲಿ ಅಳವಡಿಕೆಗೆ ರೈತರಿಂದಲೇ ಸಹಾಯಧನವಾಗಿ ಹಣ ವಿತರಿಸಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ಕೊಡಗಿನ ಎಸ್ಟೇಟ್ಗಳಾದ್ಯಂತ ಹುಲಿಗಳ ಹಾವಳಿಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು, ದಾಳಿಯಾಗುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅರ್ಹ ರೈತರಿಗೆ ಗೋಶಾಲೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಇಲಾಖೆಯು 50% ಸಹಾಯಧನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಗೋಶಾಲೆ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿ ಘಟಕಕ್ಕೆ 2 ಲಕ್ಷ ರೂ. ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಶೇ.50ರಷ್ಟು ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಇಲಾಖೆ ಭರಿಸಲಿದೆ. ಈ ವರ್ಷ 50 ರೈತರಿಗೆ ಸಹಾಯಧನ ನೀಡಲು ಇಲಾಖೆ ಸಿದ್ಧವಿದೆ. ನಾಲ್ಕು ಎಕರೆಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿ ಹೊಂದಿರುವ ರೈತರು ಅಥವಾ ಎಸ್ಟೇಟ್ ಮತ್ತು ಬಿಪಿಎಲ್ ಕಾರ್ಡ್ ಹೊಂದಿರುವವರು ಈ ಸಬ್ಸಿಡಿಗೆ ಅರ್ಹರು, ಎಂದು ಮೂರ್ತಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಇದಲ್ಲದೆ, ವನ್ಯಜೀವಿ ದಾಳಿಯಿಂದ ಸಾವಿಗೆ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಹಿಂದಿನ 7.5 ಲಕ್ಷದಿಂದ ಪ್ರಸ್ತುತ 15 ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ಎಲ್ಲ ಬೆಳೆಗಳಿಗೂ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲಿಯೇ ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದು. ಇಲಾಖೆಯು ಸಂಘರ್ಷದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿರುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಶಾಲಾ ವ್ಯಾನ್ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ, ತೀವ್ರ ಸಂಘರ್ಷದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ವ್ಯಾನ್ಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ.
ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಅಗತ್ಯತೆಗಳಿದ್ದಲ್ಲಿ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಾನ್ಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ಖಚಿತಪಡಿಸಿದರು. ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಮಾನವ-ಆನೆ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಉಕ್ಕಿನ ಹಗ್ಗದ ಬೇಲಿಗಳ ಕುರಿತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.
ಉಕ್ಕಿನ ಹಗ್ಗದ ಬೇಲಿಗಳು ಕೆಲವು ವಿನ್ಯಾಸ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ಹಗ್ಗ ಬೇಲಿಗಳು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ವೆಚ್ಚದಾಯಕವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ರೈಲ್ವೆ ಬ್ಯಾರಿಕೇಡ್ಗಳ ಬದಲಿಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. ಆನೆಗಳ ದಾಳಿಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಹಸಿರು ನಿಶಾನೆ ತೋರಿದ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಘರ್ಷ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಣ್ಗಾವಲು ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಮತ್ತು ಸೋಲಾರ್ ಬೀದಿ ದೀಪಗಳ ಅಳವಡಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಆನೆ ದಾಳಿ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ
ಕೊಡಗಿನಲ್ಲಿ 4102 ಸ್ಕ್ವೇರ್ ಕಿಮಿ ಭೂ ಪ್ರದೇಶವಿದ್ದರೆ, ಅದರಲ್ಲಿ 796 ಸ್ಕ್ವೇರ್ ಕಿಮಿ ಅರಣ್ಯವಿದೆ. 2017ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಆನೆ ಗಣತಿಯಲ್ಲಿ ಕೊಡಗಿನಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜು 1600 ರಿಂದ 1800 ಆನೆಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ 500 ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಆನೆಗಳು ಕಾಫಿ ತೋಟಗಳಲ್ಲೇ ನೆಲೆಸಿವೆ. ನಾಗರಹೊಳೆ ಅಭಯಾರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಂತೆ ಇರುವ ಪೊನ್ನಂಪೇಟೆ ಮತ್ತು ವಿರಾಜಪೇಟೆ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಗ್ರಾಮಗಳು ಆನೆ ಮತ್ತು ಹುಲಿ ಕಾಟದಿಂದ ಅತ್ಯಧಿಕ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಈ ಭಾಗದ ಜನರು ಸಂಕಷ್ಟಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಕೊಡಗಿನಲ್ಲಿ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸರಾಸರಿ 10 ಮಂದಿ ಕಾಡಾನೆ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ. 50ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಮಂದಿ ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಕಳೆದ 30 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ 250ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಮಂದಿ ಆನೆ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ. ಆನೆಗಳು ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಪಥದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಕಿಮಿ ವಲಸೆ ಹೋಗುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣಗಳನ್ನ ಹೊಂದಿವೆ.
ಇದೇ ಮಾರ್ಗವನ್ನೇ ಆನೆ ಪಥ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಆನೆಪಥಗಳಿಗೆ ಗಂಭೀರ ಹಾನಿಯಾಗಿದೆ. ಕೃಷಿ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾಮಗಾರಿಗಳಿಗಾಗಿ ಅತಿಕ್ರಮಣವಾಗಿದೆ. ಇದು ಆನೆಗಳ ಚಲನವಲನಕ್ಕೆ ಗಂಭೀರ ಅಡ್ಡಿಯಾಗಿರುವುದೇ ಆನೆ ಮಾನವ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಬಿದಿರು ಆನೆಗಳ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಆಹಾರ. ಆದರೆ ಅರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಳೆದೆರಡು ದಶಕದಲ್ಲಿ ಯಥೇಚ್ಛ ಬಿದಿರು ನಾಶವಾಗಿದೆ. ಇದೇ ವೇಳೆ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಬಿದಿರು ಬೆಳೆಸುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗಿದ್ದು ಆನೆಗಳು ಕಾಡು ಬಿಟ್ಟು ನಾಡಿನತ್ತ ನುಗ್ಗುತ್ತಿದೆ.
ಕೊಡಗಿನಲ್ಲಿ ಮೂರು ವನ್ಯಧಾಮಗಳಿವೆ ಬ್ರಹ್ಮಗಿರಿ ಪುಷ್ಪಗಿರಿ, ಮತ್ತು ತಲಕಾವೇರಿ. ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆನೆಗಳು ಮನುಷ್ಯನಿಂದ ದೂರವೇ ಉಳಿಯಲು ಬಯಸುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಈಗ ಈ ಆನೆಗಳು ಬಲವಂತದಿಂದ ಜನವಸತಿ ಪ್ರದೇಶ, ತೋಟ ಗದ್ದೆಗಳತ್ತ ಆಗಮಿಸುತ್ತಿವೆ. ಮನುಷ್ಯರ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿ ಹತ್ಯೆ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ. ಅರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಲಾಂಟಾನ ಮುಳ್ಳಿನ ಗಿಡಗಳು ಮತ್ತು ತೇಗದ ಮರಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೇನು ಇಲ್ಲ ಕುಡಿಯಲು ನೀರೂ ಇಲ್ಲ. ಇದೇ ವೇಳೆ ಅದೇ ಕಾಡಿನ ಮತ್ತೊಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಹಚ್ಚ ಹಸಿರ ಕಾಫಿ ತೋಟವಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಲಾಂಟಾನಗಳಿಲ್ಲ, ತೇಗದ ಮರಗಳಿಲ್ಲ . ಬದಲಿಗೆ ಹಲವು, ಬಾಳೆ, ಬಿದಿರು, ಕಾಫಿ, ಅಡಿಕೆ, ಬೈನೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಆನೆಗೆ ಬೇಕಾದ ಆಹಾರ ಇದೆ. ಆನೆಗಳು ತಮ್ಮ ಜೀವವನ್ನೇ ಒತ್ತಡಕ್ಕಿಟ್ಟು ಕಾಫಿ ತೋಟ, ಭತ್ತದ ಗದ್ದೆಗಳತ್ತೆ ನುಗ್ಗುತ್ತವೆ.
1980ರ ದಶಕದ ಬಳಿಕ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಕಾಫಿ ತೋಟಗಳಾಗಿ ಬದಲಾದವು. ಇದು ಆನೆಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆ ತಂದಿದೆ. ಆನೆ ಕಾರಿಡಾರ್ಗೆ ಅಡಚಣೆಯಾಯಿತು. ಹಾರಂಗಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಜಲಾಶಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಕೂಡ ಆನೆಗಳ ಓಡಾಟಕ್ಕೆ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಅಡಚಣೆಯಾಯಿತು. ಒಂದು ಆನೆಗೆ ದಿನಕ್ಕೆ 250 ಕೆಜಿ ಆಹಾರ, 300 ಲೀಟರ್ ನೀರು ಬೇಕು.
ಟಿಂಬರ್ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಕಾಲದಿಂದಲೇ ಅರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ತೇಗದ ಮರಗಳನ್ನ ನೆಡಲಾಯಿತು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಬಳಿಕ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವೂ ಇದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿತು. ತೇಗದ ಮರ ಇರುವಲ್ಲಿ ಹುಲ್ಲು ಕೂಡ ಹುಟ್ಟುವುದಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿ ಮುಳ್ಳಿನ ಲಾಂಟಾನ ಗಿಡಗಳು ಮಾತ್ರ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಆ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ಜಲವೂ ಕುಸಿತವಾಗಿ ಆನೆಗಳ ನೀರಿನ ಮೂಲವೂ ಕುಸಿದು ಹೋಯಿತು. ಆನೆಗಳು ಅತಿಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ. ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಆನೆಕಂಡಕವನ್ನು ತುಳಿದು ಸಮತಟ್ಟು ಮಾಡಿ ದಾಟುತ್ತವೆ. ಸೋಲಾರ್ ಬೇಲಿ ಮೇಲೆ ಮರ ಬೀಳಿಸಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಸಂಪರ್ಕ ತುಂಡರಿಸುತ್ತವೆ. ರೈಲ್ವೇ ಬ್ಯಾರಿಕೇಡನ್ನ ಗೇಟ್ನಂತೆ ದಾಟುತ್ತವೆ.
ಶ್ರೀಮಂಗಲ, ಕುಂದಾ
ರಾಜ್ಯ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಓದಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
Published On - 12:03 pm, Fri, 2 December 22