ಕರ್ನಾಟಕದ ಸ್ವಿಡ್ಜರ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಬೀಡುಬಿಟ್ಟ ಕಾಡಾನೆಗಳಿಂದ ಜನರಿಗೆ ತಾಪತ್ರೆ
ಕರ್ನಾಟಕದ ಸ್ವಿಡ್ಜರ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಅಂತಾ ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಹಾಸನದಲ್ಲಿ ಕಾಡಾನೆಗಳ ದಾಳಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದ್ದು, ನಿವಾಸಿಗಳು ಮನೆಯಿಂದ ಆಚೆ ಬರಲು ಕೂಡ ಹೆದರುವಂತಾಗಿದೆ.
ಹಾಸನ: ಕರ್ನಾಟಕದ ಸ್ವಿಡ್ಜರ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಅಂತಾ ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕೃತಿ ಸೌಂದರ್ಯದ ತಾಣವಾದ ಜಿಲ್ಲೆ, ಬಡವರ ಊಟಿ ಎಂದು ಹೆಸರು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದ ಮಲೆನಾಡು, ಅರೆಮಲೆನಾಡು, ಬಯಲು ಸೀಮೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಹೊಂದಿದ ವಿಭಿನ್ನ ಹವಾಗುಣದ ಜಿಲ್ಲೆ ಹಾಸನ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬೇರೆಯದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಸದ್ದುಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಕಾಡುಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹಾವಳಿಯಿಂದ ಇಲ್ಲಿನ ಜನರು ಜೀವ ಭಯದಲ್ಲಿ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಮನೆಯಿಂದ ಆಚೆ ಬರಲು ಕೂಡ ಹೆದರಿ ನಿಲ್ಲುವ ಸ್ಥೀತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಕಳೆದ ಎರಡು ದಶಕಗಳಿಂದ ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ಕೊರಳು ಬಿಗಿಯಲು ಶುರುಮಾಡಿದ್ದ ಕಾಡಾನೆಗಳ ಉಪಟಳ ಈಗ ಕುತ್ತಿಗೆಯನ್ನು ಬಿಗಿದುಕೊಂಡಿದೆ. ಉಸಿರಾಡಲು ಕಷ್ಟ ಎನ್ನುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇಲ್ಲಿನ ಜನರಿಗೆ ಬಂದೊದಗಿದೆ.
ಜಿಲ್ಲೆ ಕಾಡಂಚಿನ ಜೊತೆಗೆ ಕಾಫಿ ತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ಬೀಡು ಬಿಟ್ಟಿರುವ ಕಾಡಾನೆಗಳ ಹಿಂಡು ಬೇಕಾಬಿಟ್ಟಿಯಾಗಿ ಅಲೆಯುತ್ತಾ ಜನರ ಜೀವನಗಳನ್ನು ಬಲಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಅಪಾರ ಪ್ರಮಾಣದ ಬೆಳೆಯನ್ನು ನಾಶಮಾಡಿ ಬೆಳೆಗಾರರನ್ನು ಸಂಕಷ್ಟಕ್ಕೆ ದೂಡುತ್ತಿದೆ. ಏನಿಲ್ಲವೇಂದರೂ 80 ರಿಂದ 90 ಆನೆಗಳು ಕಾಫಿತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ಬೀಡು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಕೈ ಮೀರಿ ಹೋಗಿದೆ. ಜನರು ಸಿಕ್ಕಸಿಕ್ಕಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇಷ್ಟಲ್ಲಾ ಸಮಸ್ಯೆ ಬಿಗಡಾಯಿಸಿದರೂ ಸರ್ಕಾರ ಮಾತ್ರ ದಿವ್ಯ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ತಳೆದಿದೆ ಎನ್ನುವ ಆರೋಪಗಳ ನಡುವೆ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಕಾಡಾನೆ ದಾಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮೃತದೇಹ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಜನರು ನಡೆಸಿದ ಹೋರಾಟ ಸರ್ಕಾರವೇ ನಡುಗುವಂತೆ ಮಾಡಿತ್ತು. ಸ್ವತಃ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯವರೇ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆ ಮಾಡಿ ಹೋರಾಟನಿರತರ ಜೊತೆಗೆ ಮಾತನಾಡಿ ಸಮಸ್ಯೆ ಬಗೆಹರಿಸುವ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
ನಡು ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಹೋರಾಟದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಬಂದ ಸಚಿವರು ಪರಿಹಾರದ ಚೆಕ್ ನೀಡಿಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಭಯದ ವಾತಾವರಣ ಸೃಷ್ಟಿಮಾಡಿರುವ ಜನರು ಜೀವ ಭಯದಲ್ಲಿ ಬದುಕುವಂತೆ ಮಾಡಿರುವ ಕಾಡಾನೆ ಹಾವಳಿಯ ಇತಿಹಾಸ ಏನು, ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಡಾನೆಗಳ ಹಾವಳಿ ಇಷ್ಟೊಂದು ವಿಕೋಪಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದು ಯಾಕೆ? ಇದರಿಂದ ಜನರು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಂಕಷ್ಟ ಎಂತಾದ್ದು? ಇದಕ್ಕೆ ಪರಿಹಾರ ಏನು ಎನ್ನೋದನ್ನ ನೋಡೋಣ.
ಕಾಡಾನೆ ಸಮಸ್ಯೆ ಶುರುವಾಗಿದ್ದು ಎಲ್ಲಿಂದ?
ಸಕಲೇಶಪುರ ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಲೆನಾಡಿನ ತಾಲೂಕು ಆಲೂರು, ಬೇಲೂರು ಅರಕಲಗೂಡು ತಾಲೂಕುಗಳು ಮಲೆನಾಡು ಹಾಗೂ ಅರೆ ಮಲೆನಾಡು ಭಾಗವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ತಾಲೂಕುಗಳೂ, ಉಳಿದಂತೆ ಹೊಳೆನರಸೀಪುರ, ಹಾಸನ, ಚನ್ನರಾಯಪಟ್ಟಣ, ಅರಸೀಕೆರೆ ತಾಲೂಕುಗಳು ಅರೆಮಲೆನಾಡು ಹಾಗೂ ಬಯಲು ಸೀಮೆಯ ತಾಲೂಕುಗಳು. ಮಲೆನಾಡು ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಸಕಲೇಶಪುರ ಆಲೂರು ತಾಲ್ಲೂಖಿನಲ್ಲಿ ವರ್ಷದ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಾಡಾನೆಗಳು ಬಂದು ಜಮೀನಿನ ಮೇಲೆ ಹಾದು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದವು. 20 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯೆ ಇಷ್ಟೊಂದು ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ 2001ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 24ರಲ್ಲಿ ಸುಳಗೋಡು ಎಸ್ಟೇಟ್ನಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಮೊದಲ ಸಾವಿನಿಂದ ಆರಂಬಗೊಂಡ ಈ ಮರಣ ಮೃದಂಗ ಇನ್ನೂ ನಿಂತಿಲ್ಲ.
ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಲೆಕ್ಕದ ಪ್ರಕಾರ 2001ರಿಂದ 2022ರ ನವೆಂಬರ್ 1ರಂದು ಸಂಬವಿಸಿದ ಹೆಬ್ಬನಹಳ್ಳಿಯ ಮನು ಸಾವಿನವರೆಗೆ ಬರೊಬ್ಬರಿ 72 ಜನರು ಕಾಡಾನೆಗಳ ದಾಳಿಗೆ ಸಿಲುಕಿ ಮೃತಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಜನರು ಹೇಳುವ ಪ್ರಕಾರ ಮನುವಿನ ಸಾವು 77ನೇಯದ್ದು. ಅದೇನೇ ಇರಲಿ ಕೇವಲ ಎರಡು ದಶಕದಲ್ಲಿ 72 ಜನರ ಬಲಿ ಪಡೆದ ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಮುಗೀತು ಎನ್ನುವ ಹಾಗಿಲ್ಲ. ಹಲವು ಸರ್ಕಾರಗಳು ಬಂದು ಹೋಗಿವೆ, ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳು, ಸಚಿವರುಗಳು ಬದಲಾಗಿ ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. ಎಲ್ಲಾ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಮುಂದೆ ಜನರು ಸಮಸ್ಯೆ ಬಗೆಹರಿಸಿ ಎಂದು ಅಂಗಲಾಚ್ಚಿದ್ದೂ ಆಗಿದೆ. ಆದರೆ ಸಮಸ್ಯೆ ಮಾತ್ರ ಬಗೆಹರಿದಿಲ್ಲ. ಇಂದಿಗೂ ಜನರ ಕಾಡಾನೆ ಹಾವಳಿಗೆ ಶಾಶ್ವತ ಪರಿಹಾರ ಮಾಡಿ ಎಂದು ಆಗ್ರಹಿಸುತ್ತಲೇ ಇದ್ದಾರೆ.
ಜನರ ಈ ಕೂಗು ಅರಣ್ಯ ರೋಧನವಾಗಿದೆ. ನರಿಕೂಗು ಗಿರಿಮುಟ್ಟಲಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವಂತೆ ಕಾಡಾನೆ ಹಾವಳಿ ಬಗೆಹರಿಸಬೇಕಾದ ರಾಜ್ಯ ಹಾಗೂ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಸಮಸ್ಯೆ ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಬಿಂಬಿತವಾದಾಗಾ ಒಂದೋ ಎರಡೋ ಆನೆಗಳನ್ನ ಹಿಡಿದು ಕೈ ತೊಳೆದುಕೊಂಡು ಸತ್ತವರ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಒಂದಷ್ಟು ಪರಿಹಾರ ಕೊಟ್ಟು ಸುಮ್ಮನಾಗುತ್ತಾ ದಶಕಗಳನ್ನೇ ಕಳೆದು ಹಾಕಿವೆ. ಹಲವು ಸಚಿವರುಗಳು ಬಂದುಹೋದರು, ಕಾಡಾಣೆ ಸಮಸ್ಯೆ ಬಗೆಹರಿಸುವ ಭರವಸೆ ನಿಡಿದರೂ ಯಾವೊಂದು ಭರವಸೆಯೂ ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ಬರಲಿಲ್ಲ. ಇಂದಿಗೂ ಸಮಸ್ಯೆ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ. ಮತ್ತೆ ಮುಂದೆ 73ನೇ ಸಾವು ಯಾವಾಗ ಬೇಕಿದ್ದರೂ ಆಗಬಹುದು ಎನ್ನುವ ಆತಂಕ ಜನರನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಿದೆ.
ಎರಡು ದಶಕದಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಜನರ ಸಾವು? ಎಷ್ಟು ಆನೆಗಳ ಸಾವು? ಸೆರೆ ಸಿಕ್ಕ ಆನೆಗಳೆಷ್ಟು?
ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಡಾನೆ ಮಾನವ ಸಂಘರ್ಷ ಮಿತಿ ಮೀರಿದೆ. ಸಮಸ್ಯೆ ಬಗೆಹರಿಸಲಾಗದೆ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಕೈ ಚೆಲ್ಲಿ ಕೂತಿದೆ. ಆನೆಹಾವಳಿ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಹತ್ತಾರು ಕ್ರಮಗಳನ್ನ ಕೈಗೊಂಡು ಎಲ್ಲವೂ ನಿರರ್ಥಕವಾದಾಗ ಬೇರೆ ದಾರಿಯಿಲ್ಲದೆ ಎಲ್ಲರೂ ಈಗ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಕಡೆ ಮುಖಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. 2001ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ 24ರಂದು ಸುಳಗೂಡು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಮೂಗ ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮೊದಲ ಸಾವಿನ ಬಳಿಕ ಆರಂಬವಾದ ಸಾವುಗಳ ಸರಣಿ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಲೇ ಇದೆ. 2001ರಿಂದ ಈ ವರ್ಷದ ನವೆಂಬರ್ 1ರ ವರೆಗೆ 12 ಮಹಿಳೆಯರು ಸೇರಿ 72 ಜನರು ಕಾಡಾನೆಗಳ ದಾಳಿಗೆ ಮೃತಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ನೂರಾರು ಜನರು ತೀವೃವಾಗಿ ಗಾಯಗೊಂಡು ಜೀವಂತ ಶವಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಮೊದಲಿನಂತೆ ಜೀವನಮಾಡಲಾಗದೆ ಕೂಲಿಮಾಡಿ ಬದುಕಲಾಗದೆ ಕುಟುಂಬದವರಿಗೆ ಹೊರೆಯಾಗಿ ನರಳಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಇದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಏಷ್ಯಾ ಖಂಡದಲ್ಲೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಆನೆಗಳು ಅಂದರೆ 72 ಆನೆಗಳನ್ನ ಸೆರೆಹಿಡಿದು ಸ್ಥಳಾಂತರ ಮಾಡಿ ಪಳಗಿಸಲಾಗಿದೆ. 2014-15ರ ಅವದಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಬಾರಿಗೆ 22 ಆನೆಗಳನ್ನ ಸೆರೆಹಿಡಿದು ಸ್ಥಾಳಾಂತರ ಮಾಡಿದ್ದು ದಾಖಲೆಯಾಗಿದೆ. ಜನರಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಕೊಡುವ ಜನರನ್ನ ಬಲಿ ಪಡೆಯುವ ಆನೆಗಳನ್ನ ಗುರುತಿಸಿ ಸಾಕಾನೆಗಳ ನೆರವಿನೊಂದಿಗೆ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಮಾಡಿ ಅಂತಹ ಆನೆಯನ್ನ ಸೆರೆಹಿಡಿದು ಅದನ್ನ ಆನೆ ಶಿಭಿರಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರ ಮಾಡಿ ಪಳಗಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಬೇರೊಂದು ಕಡೆಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರ ಮಾಡಿದ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಕಾಡಾನೆ ಹಾವಳಿಯನ್ನ ತಡೆಯುವ ಗಂಭಿರ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದೆ. ಆದರೆ ಎಷ್ಟೇ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದರೂ ಕಾಡಾನೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಲೇ ಇದೆ ಹೊರತು ಸಮಸ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಲಿಲ್ಲ.
72 ಜನರು ಬಲಿಯಾಗಿ 72 ಆನೆಗಳನ್ನ ಸೆರೆಹಿಡಿದಿರುವುದು ಒಂದೆಡೆಯಾದರೆ ಇದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 33 ಆನೆಗಳು ಕೂಡ ಬಲಿಯಾಗಿವೆ. ಆನೆಗೆ ಗುಂಡಿಟ್ಟು ಹತ್ಯೆಮಾಡುವ ಜೊತೆಗೆ ಅಹಾರ ಅರಸಿ ಬಂದ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಕಷ್ಟಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿದ ಕಾಡಾನೆಗಳು ಜೀವ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿವೆ. ಒಂದೆಡೆ ಜನ ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಆನೆಗಳು ಬಲಿಯಾಗುತ್ತಲೇ ಇವೆ. ಆದರೆ ಸಮಸ್ಯೆ ಬಗೆಹರಿಸಬೇಕಾದ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಮಾತ್ರ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನ ಇನ್ನೂ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲೇ ಇಲ್ಲ ಎಂಬುದು ವಿಪರ್ಯಾಸ.
ಅರಣ್ಯ ನಾಶದಿಂದಲೇ ಹೆಚ್ಚಾಯ್ತಾ ಕಾಡಾನೆಗಳ ಹಾವಳಿ?
ದಿನಕ್ಕೆ 50 ಕಿಲೊಮೀಟರ್ ಸಂಚಾರ ಮಾಡುವ ನೂರಾರು ಕೆಜಿ ಅಹಾರ ತಿಂದು ಜೀರ್ಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ದೊಡ್ಡ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಆನೆಗೆ ಬರ ಬರುತ್ತಾ ಅಹಾರ ಕೊರತೆ ಎದುರಾಗಿದೆ. 80ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಜಲಾಶಯಗಳಿಂದ ಸಾವಿರಾರು ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದ ಅರಣ್ಯ ನಾಶವಾಗಿದ್ದು ಕಾಡಾನೆಗಳ ಆವಾಸ ಸ್ಥಾನದ ಮೇಲೆ ಗಂಭಿರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದೆ. ಕೊಡಗಿನ ಹಾರಂಬಿ ಜಲಾಶಯ ನಿರ್ಮಾಣದಿಂದ 11 ಸಾವಿರ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶದ ಅರಣ್ಯ ನಾಶವಾಗಿದೆ. ಇನ್ನು ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹೇಮಾವತಿ ಜಲಾಶಯ ನಿರ್ಮಾಣದಿಂದ ಜಲಾಶಯದಲ್ಲಿ 6 ಸಾವಿರ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶ ನಾಶಗೊಂಡರೆ, ಜಲಾಶಯದಿಂದ ನೆಲೆ ಕಳೆದುಕೊಂಡವರ ಪುನರ್ವಸತಿಗಾಗಿ 3 ಸಾವಿರ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶವನ್ನ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಜಲಾಶಯಗಳಿಂದ 20 ಸಾವಿರ ಹೆಕ್ಟೇರ್ನಷ್ಟು ಅರಣ್ಯ ನಾಶವಾಗಿದೆ.
ಮಾನವ-ಆನೆಗಳ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನು?
ಇದರಿಂದ ಕೊಡಗು ಹಾಗೂ ಹಾಸನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಆನೆಗಳ ಆವಾಸ ಸ್ಥಾನವಾಗಿದ್ದ ಈ ಪ್ರದೇಶದ ನಾಶ ಕಾಡಾನೆಗಳ ಸಮಸ್ಯೆ ಎದುರಾಗಲು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ ದಿನದಿಂದದಿನಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಾದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಿಂದ ಕಾಡಿನಂತೆಯೇ ಪಾಳು ಬಿದ್ದಿರುತ್ತಿದ್ದ ಕಂದಾಯ ಭೂಮಿ, ಗೋಮಾಳಗಳನ್ನ ಜನರು ಕೃಷಿಗೆ ಬಳಸಲು ಶುರುಮಾಡಿದರು. ಹಾಗಾಗಿಯೇ ಆನೆಗಳು ಮತ್ತು ಮಾನವರ ಸಂಘರ್ಷ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಜನರು ಆನೆ ದಾಳಿಗೆ ಸಿಲುಕಿ ಪ್ರಾಣ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತಾಗಿದೆ. ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಶುರುವಾದ ಅಂದಿನ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಯೋಜನೆ ಎತ್ತಿನಹೊಳೆಯಿಂದ ಕೂಡ ಆನೆಗಳ ಸಂಚಾರಕ್ಕೆ ಸಮಸ್ಯೆ ಆಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ. ಕಾಡು, ಕಾಫಿತೋಟ ಎನ್ನದೆ ಎಲ್ಲೆಂದರಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಕಾಲುವೆಗಳನ್ನ ಬಗೆದಿದ್ದು ಕೂಡ ಆನೆಗಳ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಮುಚ್ಚಿದಂತಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ದಿಕ್ಕೆಟ್ಟ ಆನೆಗಳು ಕಾಫಿತೋಟಗಳಲ್ಲೇ ಬೀಡು ಬಿಡಲು ಶುರುಮಾಡಿದವು.
ಆನೆಗಳು ಒಂದು ತೋಟದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ತೋಟಕ್ಕೆ ಓಡಾಡುತ್ತಾ ಹಿಂಡು ಹಿಂಡಾಗಿ ಅಲೆಯಲು ಶುರುವಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಮಲೆನಾಡು ಭಾಗದ ಕಾಫಿ, ಅಡಿಕೆ, ಬಾಳೆ, ಬೆಳೆಗಳು ನಾಶವಾಗಲು ಆರಂಭವಾದವು. ಭತ್ತದ ಬೆಳೆಗಳನ್ನ ರಾತ್ರೋ ರಾತ್ರಿ ನಾಶಮಾಡುವ ಕಾಡಾನೆಗಳ ಹಾವಳಿಗೆ ಹೆದರಿದ ರೈತರು ಭತ್ತದ ಕೃಷಿಯನ್ನೇ ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಇಂದಿಗೂ ಸಾವಿರಾರು ಎಕರೆ ಭತ್ತದ ಗದ್ದೆಗಳು ಪಾಳು ಬಿದ್ದಿವೆ. ಅನ್ನ ಬೆಳೆದು ತಾವು ಉಂಡು ಉಳಿದಿದ್ದನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಮಲೆನಾಡು ಭಾಗದ ರೈತರು ತಾವೇ ಅಕ್ಕಿಯನ್ನ ಕೊಂಡುತಿನ್ನುವ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ತಲುಪಿದರು. ಇದೀಗ ಕಾಡಾನೆಗಳ ಹಾವಳಿಯಿಂದ ಅಪಾರ ಪ್ರಮಾಣದ ಬೆಳೆ ಹಾನಿ ಜೊತೆಗೆ ಜೀವ ಹಾನಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿರುವುದು ರೈತರನ್ನ ಕಂಗೆಡಿಸಿದೆ.
ಆನೆ ಹಾವಳಿ ತಡೆಗೆ ಹಲವು ಕ್ರಮ
ಕಾಡಾನೆಗಳು ಯಾವಾಗ ಕಾಡಿನಿಂದ ನಾಡಿಗೆ ಬರಲು ಆರಂಭವಾಯಿತೋ ಜನರು ಆನೆ ಹಾವಳಿ ತಡೆಯಿರಿ ಎನ್ನುವ ಕೂಗು ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಹಲವು ಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನ ಪರಿಹಾರ ಮಾಡುವ ಕ್ರಮಗಳನ್ನ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಶುರುಮಾಡಿತು. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕಾಡಾನೆಗಳು ನಾಡಿಗೆ ಬರದಂತೆ ತಡೆಯಲು ಕೈಗೊಂಡ ಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಆನೆ ಕಂದಕಗಳೇ ಮೊದಲು. ಹತ್ತು ಅಡಿ ಆಳ ಹತ್ತು ಅಡಿ ಅಗಲಕ್ಕೆ ಬೃಹತ್ ಗುಂಡಿಗಳನ್ನ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಗಟ್ಟಲೆ ತೋಡೋದು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಿ ಕಾಡಾನೆಗಳು ಕಾಡಿನಿಂದ ನಾಡಿಗೆ ನುಗ್ಗಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದವೋ ಆ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಂದಕಗಳನ್ನ ನಿರ್ಮಿಸಿ ಆನೆಗಳು ಕಾಡಿನಿಂದ ಆಚೆ ಬಾರದಂತೆ ತಡೆಯುವ ಯತ್ನ ನಡೆಯಿತು.
ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಇದು ಯಶಸ್ವಿಯಾದಂತೆ ಕಂಡರೂ ದಿನ ಕಳೆದಂತೆ ಬುದ್ದಿವಂತ ಪ್ರಾಣಿಯಾದ ಆನೆ ಈ ಕಂದಕಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಕೆಲವೆಡೆ ಹಾಳದ ಪ್ರದೇಶ, ಮಳೆಯಿಂದ ಕಂದಕ ಕುಸಿದ ಜಾಗವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಅಲ್ಲಿ ಕಂದಕವನ್ನು ಮುಚ್ಚಿ ನಿರಾಯಾಸವಾಗಿ ಕಂದಕ ದಾಟುವಷ್ಟು ಆನೆಗಳು ಬುದ್ದಿವಂತಿಕೆ ತೋರಿಸಿದವು. ಆಗ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಕ್ರಮಗಳನ್ನ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಶುರುಮಾಡಿತು. ಕಾಡಿನಿಂದ ಕಂದಕ ದಾಟಿ ನಾಡಿಗೆ ಬರುವ ಆನೆಗಳು ರೈತರ ಬೆಳೆ ಹಾನಿಮಾಡದಂತೆ ಬೆಳೆಗಳ ಸುತ್ತಾ ಸೋಲಾರ್ ಬೇಲಿ ಹಾಕಲು ಶುರುಮಾಡಿದರು. ಬ್ಯಾಟರಿ ಚಾಲಿತ ವಿದ್ಯುತ್ ಬೇಲಿಗಳನ್ನ ಕಾಫಿ ಬಾಳೆ, ಅಡಿಗೆ ತೋಟಗಳ ಸುತ್ತಲು ಹಾಕಿ ಆನೆಗಳು ಈ ಬೆಳೆ ಇರುವ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಬಾರದಂತೆ ಕ್ರಮಗಳನ್ನ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಇದರಿಂದ ಆನೆಗಳು ಈ ಸೋಲಾರ್ ಬೇಲಿಗಳನ್ನ ದಾಟಲು ಯತ್ನಿಸಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಾಕ್ನಿಂದ ಬೆದರಿ ವಾಪಸ್ ಹೋಗಲು ಶುರುಮಾಡಿದಾಗ ಆನೆಗಳು ಇನ್ನು ಬೆಳೆ ಹಾಳು ಮಾಡಲ್ಲ ಎಂದೇ ಭಾವಿಸಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ದಿನ ಕಳೆದಂತೆ ಆನೆಗಳು ಈ ಸೋಲಾರ್ ಬೇಲಿಗಳನ್ನು ದಾಟಿ ಮುಂದೆ ಬರಲು ಆರಂಭಿಸಿದವು.
ಒಣಗಿದ ಮರದ ತುಂಡುಗಳನ್ನ ತೆಗೆದು ಬೇಲಿ ಮೇಲೆ ಹಾಕಿ ಬೇಲಿ ಮುರಿದ ಬಳಿಕ ಇದೇ ವಿದ್ಯುತ್ ಬೇಲಿಗಳನ್ನ ದಾಟಿ ಬಂದು ತನ್ನ ಹೊಟ್ಟೆಪಾಡು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಆನೆಗಳು ತಮ್ಮ ಚಾಲಾಕಿತನ ತೋರಿಸಿದವು. ಇದಿಷ್ಟಕ್ಕೆ ಸುಮ್ಮನಾಗದ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ನೇತಾಡುವ ಸೋಲಾರ್ ಬೇಲಿ, ಜೇನು ಪೆಟ್ಟಿಗೆಗಳನ್ನ ಆನೆ ಬರುವ ದಾರಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟು ಆನೆ ಬಾರದಂತೆ ತಡೆಯೋದು, ಹುಲಿ ಮೂತ್ರವನ್ನ ಸಿಂಪಡಣೆ ಮಾಡಿ ಆ ಮೂಲಕ ಆನೆಗಳು ಸುಳಿದಂತೆ ಮಾಡೋದು ಹೀಗೆ ನಾನಾ ಕ್ರಮಗಳನ್ನ ಕೈಗೊಂಡರೂ ಆನೆಗಳ ಹಾವಳಿ ಮಾತ್ರ ಕಡಿಮೆಯಾಗಲೇ ಇಲ್ಲ.
ದಿನ ಕಳೆದಂತೆ ಆನೆಗಳ ಸಂತತಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಲೇ ಹೋಯಿತು. ಈಗ ಹೊಸದೊಂದು ಮಾರ್ಗ ಆರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಗೆ ಹೊಸ ಬೆಳಕಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಿದೆ. ಬಳಕೆ ಮಾಡಿದ ರೈಲ್ವೆ ಕಂಬಿಗಳನ್ನ ಬಳಸಿ ರೈಲ್ವೆ ಬ್ಯಾರಿಕೇಡ್ಗಳನ್ನ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಿದರೆ ಈ ಬೇಲಿಗಳನ್ನ ದಾಟಿ ಆನೆಗಳು ಬರುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನೋದು ಖಾತ್ರಿಯಾಗಿದೆ. ಈಗಾಗಲೆ ನಾಗರಹೊಳೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವೆಡೆ ಈ ರೈಲ್ವೆ ಹಳಿಗಳ ಬೇಲಿ ಕ್ರಮ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿರುವ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ 43 ಕಿ.ಮೀ. ರೈಲ್ವೆ ಬ್ಯಾರಿಕೇಡ್ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ ಈಗಾಗಲೆ 11 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಬೇಲಿಯನ್ನ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಇನ್ನು 9 ಕಿ.ಮೀ. ಬೇಲಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯ ಸಾಗಿದೆ. ಉಳಿದ 23 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಬೇಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಿ ಆ ನಂತರ ಇಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಆನೆಗಳನ್ನ ಸ್ಥಳಾಂತರ ಮಾಡಿದರೆ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಕಾಡಾನೆಗಳ ಹಾವಳಿಗೆ ಮುಕ್ತಿ ಸಿಗಲಿದೆ ಎಂಬುದು ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರವಾಗಿದೆ.
ಇನ್ನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಆನೆಗಳ ಹಿಂಡಿನ ಯಜಮಾನಿಯಾದ ಹೆಣ್ಣಾನೆಗೆ ರೇಡಿಯೋ ಕಾಲರ್ ಅಳವಡಿಕೆ ಮಾಡಿ ಅದರ ಮೂಲಕ ಆನೆಗಳ ಚಲನವಲನ ಗ್ರಹಿಸಿ ಆನೆಗಳು ಎಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ಜನರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುವುದು, ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ಬೋರ್ಡ್ಗಳ ಮೂಲಕ ಜನರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುವುದು, ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಗ್ರೂಪ್ಗಳ ಮೂಲಕ ಜನರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕಾಡಾನೆಗಳ ಚಲನವಲನ ವೀಕ್ಷಣೆಗೆ ಆರ್ಆರ್ಟಿ ರಾಪಿಡ್ ಆಕ್ಷನ್ ಟೀಂಗಳನ್ನ ರಚಿಸಿ ಆನೆಗಳಿಂದ ಮಾನವ ಹಾನಿ ತಡೆಯುವ ಗಂಭೀರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಾಗಿದೆ. ಆದರೂ ಕಾಡಾನೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಕಾಡಾನೆ ಮಾನವ ಸಂಘರ್ಷ ನಿಯಂತ್ರಣ ತಪ್ಪಿ ಹೋಗಿದೆ.
ಆನೆಗಳ ಸ್ಥಳಾಂತರವೊಂದೇ ಪರಿಹಾರ
ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆ ಪಶ್ಚಿಮಘಟ್ಟಗಳನ್ನ ಹೊಂದಿದ್ದರು ಪಶ್ವಿಮ ಘಟ್ಟದ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಇರುವ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದಶಗಳು ಕಡಿಮೆ ಇದೆ. ಹಿಡುವಳಿ ಪ್ರದೇಶವೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಹಾಗಾಗಿಯೇ 2012ರಲ್ಲಿ ರಚನೆಯಾಗಿದ್ದ ಎಲಿಪೇಂಟ್ ಟಾಸ್ಕ್ ಫೋರ್ಸ್ ಅನ್ನು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನಿರ್ದೇಶನದ ಮೇಲೆಗೆ 12 ಜನರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ತಂಡ ಎರಡು ವರ್ಷ ಅದ್ಯಯನ ನಡೆಸಿ ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಆನೆಗಳಿಗೆ ವಸತಿಜಾಗ ಅಲ್ಲಾ ಎಂದು ವರದಿ ನೀಡಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ 2007ರಲ್ಲಿ ಎಂ.ಕೆ ಅಪ್ಪಯ್ಯ ಎಂಬ ನಿವೃತ್ತ ಅರಣ್ಯ ಅದಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರ ಸಮಿತಿ ಕೂಡ ಇದೇ ರೀತಿಯ ವರದಿ ನೀಡಿತ್ತು. ಇದೆಲ್ಲಾ ಇದ್ದಾಗಲೂ ಕೂಡ ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜನವಸತಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಂತೆ ಬರೊಬ್ಬರಿ 80ರಿಂದ 90 ಕಾಡಾನೆಗಳು ಕಾಫಿತೋಟದಲ್ಲಿ ಬೀಡು ಬಿಟ್ಟಿವೆ. ಬೇರೆ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಡಿನಿಂದ ನಾಡಿಗೆ ಬಂದ ಆನೆಗಳನ್ನ ಮರಳಿ ಕಾಡಿಗೆ ಓಡಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ಆನೆಗಳು ವಾಪಸ್ ಕಾಡಿಗೆ ಹೋಗಲು ಅವಕ್ಕೆ ಜಾಗಗಳೇ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು ಆನೆಗಳಿಂದ ಜನರು ಬಲಿಯಾಗುವ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿವೆ.
ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳು
- ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಡಾನೆ ದಾಳಿಗೆ ಮೊದಲ ಸಾವು- 24-12-2001
- ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಕಾಡಾನೆ ಸಾವು 16-6-2003
- 2001ರಿಂದ 2022ರವರೆಗೆ 72 ಜನರು ಕಾಡಾನೆ ದಾಳಿಯಿಂದ ಬಲಿ
- ಇದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 33 ಆನೆಗಳು ಬಲಿ
- ಏಷ್ಯಾ ಖಂಡದಲ್ಲೇ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಅಂದರೆ 72 ಆನೆಗಳನ್ನ ಸೆರೆಹಿಡಿದು ಸ್ಥಳಾಂತರ
- ಮೊದಲು ಕಾಡಾನೆ ದಾಳಿಯಿಂದ ಮೃತಪಟ್ಟರೆ 2001ರಲ್ಲಿ 1 ಲಕ್ಷ ಪರಿಹಾರ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು 1.5 ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಏರಿ ಅಲ್ಲಿಂದ 2 ಲಕ್ಷ ನಂತರ 5 ಲಕ್ಷ ನಂತರ 7.5 ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಏರಿ ಇದೀಗ ಹೊಸದಾಗಿ ಸರ್ಕಾರ ಹೊರಡಿಸಿರುವ ಆದೇಶದಂತೆ 15 ಲಕ್ಷ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಏರಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಇದುವರೆಗೆ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಡಾನೆ ದಾಳಿಯಿಂದ ಮೃತಪಟ್ವವರಿಗೆ 3 ಕೋಟಿ 12 ಲಕ್ಷದ 67 ಸಾವಿರ ಪರಿಹಾರ ಸೇರಿ 19 ಕೋಟಿ 21 ಲಕ್ಷದ 49 ಸಾವಿರ ಪರಿಹಾರ ವಿತರಣೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ವರದಿ: ಮಂಜುನಾಥ್ ಕೆ.ಬಿ, ಟಿವಿ9 ಹಾಸನ
ಮತ್ತಷ್ಟು ರಾಜ್ಯ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಓದಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ